กิจกรรมการกวนข้าวยาคู้ที่คนรุ่นใหม่เข้ามาร่วมกับชุมชน ทำให้วัดและชุมชนมีชีวิตชีวิตขึ้นมาอีกครั้ง

“โยมเห็นไหมว่าเจดีย์วัดชมพูนี่เหมือนพระธาตุดอยสุเทพเลย เจดีย์นี้สร้างสมัยเดียวกับบนดอยสุเทพนั่นแหละ หลังจากพระเจ้ากือนาสร้างพระธาตุดอยสุเทพ ท่านก็อยากให้พระมารดาได้สักการะด้วย แต่สมัยก่อนไม่มีถนน ขึ้นไปไหว้พระบนดอยนี่ลำบาก ท่านเลยโปรดให้สร้างเจดีย์รูปแบบเดียวกันตรงนี้แทน และตั้งชื่อว่าวัดใหม่พิมพา ตามชื่อพระมารดาพระนางพิมพาเทวี จนภายหลังมาเปลี่ยนเป็นชื่อวัดชมพู ตามครูบาชมพูที่เคยมาพำนักสมัยพระเจ้ากาวิละ เจดีย์วัดชมพูเลยเป็นคู่แฝดของพระธาตุดอยสุเทพมาจนทุกวันนี้ ญาติโยมคนไหนไม่สะดวกขึ้นดอยสุเทพ ก็มาสักการะที่นี่ได้

หลวงพ่อย้ายมาเป็นเจ้าอาวาสวัดนี้ตอน พ.ศ. 2509 ต่อจากครูบาแก้ว สุคันโธ สมัยนั้นครูบาแก้วท่านสมถะ อยู่กุฎิไม้ง่ายๆ ไม่สะดวกสบายเท่าไหร่ หลวงพ่อก็ค่อยๆ พัฒนาไป ซึ่งก็พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงของชุมชนช้างม่อยละแวกนี้จากเรือนแถวไม้ไปเป็นตึกคอนกรีต

สมัยก่อนนั้นวัดเป็นศูนย์กลางของชุมชนอย่างแท้จริง ญาติโยมมาร่ำเรียน ทำบุญ สังสรรค์ หรือเจรจาแก้ปัญหาภายในชุมชน กระทั่งวัยรุ่นทะเลาะวิวาท ก็ยังมาทะเลาะกันในวัดอีก เพราะช่วงที่หลวงพ่อมาอยู่ที่นี่ใหม่ๆ วัยรุ่นเชียงใหม่ตีกันทุกวัน บ้านนั้นตีบ้านนี้ จากแม่โจ้ขนคนเข้ามาตีคนที่พวกแต้มหรือช้างม่อยบ้าง บางคนถูกไล่ตีหนีเข้ามาในวัด ก็ยังโดนตามเข้ามาทำร้ายต่อถึงในนี้

ดีที่เจ้าคุณศรีธรรมนิเทศก์ และพระครูศรี ธรรมคุณ (กมล โชติมนโต) วัดสันป่าข่อย ท่านคิดแก้ปัญหาความรุนแรงด้วยการก่อตั้งกลุ่มหนุ่มสาวจังหวัดเชียงใหม่ สลายความขัดแย้งระหว่างชุมชน ด้วยการให้แต่ละชุมชนส่งตัวแทนมาร่วมฟังเทศน์ และมีกิจกรรมรถด่วนขบวนพิเศษ ให้วัดในชุมชนต่างๆ หมุนเวียนกันจัดกัณฑ์เทศน์ตลอดช่วงเข้าพรรษา อาตมาก็ร่วมด้วย ถ้าจับฉลากได้เลขไหน อาตมาก็ต้องไปเทศน์ที่วัดตามหมายเลขนั้น นอกจากนี้ ยังมีการแข่งกันตอบปัญหาธรรมะ และประกวดขบวนผ้าป่า ถ้าจำไม่ผิดญาติโยมวัดชมพูทำพาเหรดผ้าป่าโดยเอารูปแบบมาจากเรื่องเบนเฮอร์ (Ben Hur) หนังดังในสมัยนั้น ผู้คนฮือฮาจนชนะได้ที่สอง ส่วนที่หนึ่งครั้งนั้นคือวัดสันป่าข่อย

จากการแก้ปัญหาความรุนแรงในวัยรุ่น กลายเป็นว่าหลังจากนั้นกลายเป็นยุคทองของการจัดงานบุญแฝงด้วยงานรื่นเริงในวัด อย่างงานกวนข้าวมาธุปายาสหรือข้าวยาคู้ ที่เป็นพิธีกรรมอ้างอิงมาจากพุทธประวัติ ก็เป็นหนึ่งในงานของวัดเราที่คึกคักมากๆ โดยทุกคืนวัน 14 ค่ำเดือน 12 ก่อนวันยี่เป็งของทุกปี ชาวบ้านช้างม่อยจะรวมตัวกันกวนข้าว เพื่อให้หลวงพ่อสวดมนต์เป็นข้าวทิพย์ ก่อนแจกจ่ายกลับคืนสู่ชาวบ้านเป็นสิริมงคล ยุคนั้นคนหนุ่มสาวมาร่วมงานกันเสียเป็นส่วนใหญ่ สนุกสนาน เฮฮา ต่างจากหลายปีหลังมานี้ที่มีแต่คนเฒ่าซึ่งเป็นกลุ่มหนุ่มสาวในสมัยนั้น กวนกันจะไม่ค่อยไหวแล้ว (หัวเราะ)

นั่นจึงทำให้อาตมารู้สึกเหมือนได้เห็นภาพของวันเก่าๆ ที่ไม่คิดว่าจะได้เห็นอีกแล้ว เพราะเมื่อช่วงปีสองปีหลังมานี้ มีหนุ่มสาวรุ่นใหม่ที่มีกำลังวังชามาร่วมจัดงานกวนข้าวกับชาวชุมชนด้วย มีการจัดกาดหมั้ว ทำขนมเส้น ฉายหนังกลางแปลง ก่อนเริ่มกวนข้าว ทำให้วัดของพวกเรากลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง ก็อยากให้เป็นแบบนี้ต่อไป การกวนข้าวต้องอาศัยกำลังของคนรุ่นใหม่ ส่วนคนเฒ่าก็ช่วยสนับสนุน นำความรู้ นำประสบการณ์มาแบ่งปัน

การสืบต่อพุทธศาสนาก็เหมือนกัน อาตมาอยากให้คนรุ่นใหม่มาเข้าวัดฟังธรรมกันเยอะๆ หรือแค่แวะมานั่งคุยกันเฉยๆ ก็ได้ อยากหารือหรือปรึกษาอะไร อาตมาก็ยินดี ไม่ฟังธรรมก็ไม่เป็นไร”

///

พระครูพิพัฒน์สมาจาร (มานัส ธมฺมวุฑฺโฒ)

เจ้าอาวาสวัดชมพู

#WeCitizensTh #LearningCity #ChiangMai

กองบรรณาธิการ

Recent Posts

THE INSIDER : ณัฐธิยาภรณ์ อ้วนวงศ์ นักวิจัยโครงการเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด ร้อยเอ็ด และนักวิเคราะห์นโยบายและแผน กองยุทธศาสตร์และงบประมาณ เทศบาลเมืองร้อยเอ็ด

“หอโหวดเป็นเพียงจุดเริ่มต้น แต่หลังจากนี้คือกลไกที่เทศบาลต้องทำงานร่วมกับภาคประชาชนและนักวิชาการ ในการกำหนดทิศทางเมืองให้ร้อยเอ็ดพร้อมรับการท่องเที่ยว และทำให้เมืองมีความน่าอยู่ สำหรับผู้คนในเมืองพร้อมกันไปด้วย” “เราเกิดที่ร้อยเอ็ด เรียนมัธยมที่นี่ ก่อนไปเรียนระดับมหาวิทยาลัยที่กรุงเทพฯ ก่อนหน้านี้ สักเกือบ 10 ปีที่แล้ว เราไม่เคยมีความคิดจะกลับมาทำงานที่บ้านเกิดเลยนะ เพราะไม่เห็นโอกาสอะไรในชีวิตในภาพจำเดิมของเรา ร้อยเอ็ดเป็นเมืองผ่าน ไม่มีสถานที่ท่องเที่ยวขึ้นชื่อ ไม่มีแหล่งธรรมชาติสวยๆ…

1 week ago

WeCitizens : The Concept

ชวนอ่าน เบื้องหลังแนวคิดการขับเคลื่อนงานพัฒนาเมืองด้วยงานวิจัย องค์ความรู้ และนวัตกรรม ความร่วมมือ และบูรณการระหว่าง บพท. และสมาคมเทศบาลนครและเมือง ก่อเกิดโครงการ "โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด (CIAP) ดำเนินการระหว่างปีพ.ศ. 2567-2568 กับผู้นำเมือง และเทศบาล…

1 week ago

WeCitizens เมืองร้อยเอ็ด : ก้าวสู่เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด

WeCitizens : ร้อยเอ็ดเมืองน่าอยู่อย่างชาญฉลาด (ฉบับที่ 1) เปิดความคิด ความหวัง และโอกาสของการพัฒนาเมืองร้อยเอ็ดที่รัก นำโดยนายกเทศมนตรีเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด คุณบรรจง โฆษิตจิรนันท์ คณะทำงานเจ้าหน้าที่เทศบาล และหัวหน้าโครงการวิจัยร้อยเอ็ดเมืองน่าอยู่อย่างชาญฉลาด ผศ. ดร.ชัญญรินทร์…

2 months ago

City View : ๑๐๑ เมืองรองที่ไม่เป็นรองใคร

ร้อยเอ็ดอยู่ห่างจาก ‘สะดืออีสาน’ พื้นที่ที่ถูกปักหมุดให้เป็นจุดศูนย์กลางของภาคอีสานในอำเภอโกสุมพิสัย มหาสารคาม เพียง 60 กิโลเมตร ในตำนานอุรังคธาตุ (ตำนานพระธาตุพนม) กล่าวว่า ‘สาเกตนครร้อยเอ็ดประตู’ (ชื่อเดิม) เมืองนี้ มีประตูเท่าจำนวนเมืองขึ้น ‘ร้อยเอ็ดเมือง’ สะท้อนให้เห็นความรุ่งเรืองจากการเป็นศูนย์กลางอำนาจและการคมนาคมของภูมิภาคมาตั้งแต่สมัยพุทธศตวรรษที่ 21อีกทั้ง ส่วนหนึ่งของพื้นที่ยังเป็นที่ตั้งของทุ่งกุลาร้องไห้ ที่ราบขนาดใหญ่กว่า 2 ล้านไร่ ทำให้ในเวลาต่อมา ร้อยเอ็ดจึงเป็นอู่ข้าวที่ผลิตข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาที่ใหญ่ และมีผลิตผลที่ดีที่สุดในโลก แม้มีภูมิหลังที่รุ่งเรือง กระนั้น ตลอดหลายทศวรรษหลัง…

2 months ago

๑๐๑ สานพลังผู้คนเพื่อกำหนดทิศทางเมือง

สนทนากับ ผศ.ดร.ชัญญรินทร์ สมพรหัวหน้าโครงการวิจัยเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด ‘ร้อยเอ็ด’, สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด “พื้นที่นี้จะเป็นเหมือนตัวกลางในการสร้างความพร้อมให้คนร้อยเอ็ดสามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงในอนาคต” ผศ. ดร.ชัญญรินทร์ สมพร รองผู้อํานวยการสํานักส่งเสริมวิชาการและจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด และหัวหน้าโครงการวิจัย "โครงการเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด ร้อยเอ็ดคนดี เชื่อมโยงโครงข่ายเศรษฐกิจ ด้วยการเดินบนความปลอดภัยและทันสมัย…

2 months ago

THE MAYOR : บรรจง โฆษิตจิรนันท์ : นายเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด และนายกสมาคมเทศบาลนครและเมือง

"เราให้ความสำคัญกับการเชื่อมโยงเศรษฐกิจให้ร้อยเอ็ดเป็นทางเลือกใหม่ของตลาด MICE ที่ราคาย่อมเยา เดินทางสะดวก และมีอัตลักษณ์" เริ่มจากความคับข้องใจที่เห็นบ้านเกิดของตัวเอง (ร้อยเอ็ด) เป็นเมืองผ่านที่มักถูกมองข้าม เมื่อ บรรจง โฆษิตจิรนันท์ เข้ารับตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด เมื่อปี 2538 เขาจึงเริ่มโครงการพัฒนาเมือง ไปพร้อมกับการดึงเสน่ห์จากศิลปวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ ดึงดูดให้ผู้คนมาเที่ยว…

2 months ago