“เราลาออกจากงานประจำในบริษัทที่กรุงเทพฯ และกลับบ้านมาทำสวนผักและผลไม้ที่นครสวรรค์ราวปี 2560 ปลูกฝรั่ง มะม่วง ส้มโอ มะนาว กล้วย ฯลฯ ตั้งชื่อว่า ‘ไร่อุดมสุข’
ที่หันมาทำการเกษตร จะว่าเป็นเทรนด์ก็ใช่ และเราก็มีที่ดินที่บ้านเป็นต้นทุนอยู่แล้ว เราก็อยากอยู่บ้านด้วย จึงคิดว่าถ้าทำตรงนี้ได้ก็น่าจะมีความยั่งยืนกว่า ขณะเดียวกัน ก็มาคิดว่าถ้าเราสามารถทำฟาร์มเกษตรที่สามารถผลิตอาหารปลอดภัยให้แก่ผู้บริโภคได้ เมืองของเราก็น่าจะยั่งยืนไปด้วย ก็เลยศึกษาข้อมูลเรื่องนี้ รวมถึงประสานกับหน่วยงานต่างๆ ที่สนับสนุนการทำเกษตรปลอดภัยมาตั้งแต่เริ่มอาชีพใหม่
จนมาปี 2562 เราได้ยินข่าวจากเทศบาลนครนครสวรรค์ว่าจะมีการจัดตั้งกฎบัตรนครสวรรค์ เราไม่รู้ว่าสิ่งนี้มันคืออะไร แต่ในรายละเอียดของกฎบัตร มีคำว่าอาหารปลอดภัย กับคำว่าพัฒนาเมืองอยู่ด้วย ก็เลยตัดสินใจไปร่วมประชุมกับเขาที่สำนักงานเทศบาล
พอไปประชุมก็ได้รู้จักอาจารย์ฐาปนา (ฐาปนา บุณยประวิตร เลขานุการกฎบัตรไทย) คุยกับเขาว่าเราพอมีเครือข่ายที่สนใจการทำเกษตรปลอดภัย รวมถึงกลุ่มที่อยากทำเกษตรอินทรีย์อยู่ ในเมื่อกฎบัตรนครสวรรค์มีกิจกรรมการออกแบบสมาร์ทฟาร์มแล้ว เราจะขอขึ้นกลุ่มเกษตรและอาหารปลอดภัยด้วยได้ไหม อาจารย์ฐาปนาก็บอกว่าดีเลย เพราะคุณสมศักดิ์ อรุณสุรัตน์ ประธานสภาเทศบาลนครนครสวรรค์ เขาก็อยากให้มีสาขานี้ด้วย เพียงแต่ภายในเขตเทศบาลนครไม่มีกลุ่มเกษตรกรอยู่เลย
กฎบัตรนครสวรรค์เป็นส่วนสำคัญที่เชื่อมให้กลุ่มของเราได้รู้จักหน่วยงานต่างๆ ที่หลากหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งได้เข้าถึงผู้ประกอบการที่กำลังมองหาพืชผักปลอดภัยไปใช้กับธุรกิจ เราก็รวมกลุ่มเกษตรปลอดภัยจาก 15 อำเภอทั่วจังหวัด นำผลผลิตมาจำหน่ายให้กับกลุ่มธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นภัตตาคารอาหารจีนเล่งหงษ์ที่ทำคอร์สอาหารสุขภาพและอาหารคลีน ครัวของโรงพยาบาลศรีสวรรค์ที่ต้องการเสิร์ฟผักอินทรีย์แก่คนไข้ รวมถึงกิจการอื่นๆ เป็นต้น
นอกจากเกษตรกรอย่างพวกเราได้เจอตลาด กฎบัตรยังเชื่อมให้เราได้มีโอกาสบุกเบิกพื้นที่การเรียนรู้อีกด้วย
นั่นคือการร่วมมือกับ คุณตุ้ย-ธนาเทพ ถึงสุข เจ้าของโรงแรมแกรนด์ฮิลล์ ที่เขามีที่ดินเปล่าที่อยากพัฒนาเป็นฟาร์มเกษตรอินทรีย์ในตัวเมือง เขาได้แบบการปรับปรุงพื้นที่เป็นสมาร์ทฟาร์มจากทางกฎบัตรมาแล้ว แต่เขาต้องการกลุ่มเกษตรกรเข้าไปจัดการพื้นที่ เพื่อปลูกผลผลิตออร์แกนิกส่งให้กับโรงแรม ขณะเดียวกันก็ใช้พื้นที่นี้เป็นพื้นที่เรียนรู้สำหรับผู้ที่สนใจทำเกษตรอินทรีย์ โดยตั้งชื่อว่า ‘ฟาร์มสุขสมใจ’
เราก็เลยใช้ฟาร์มสุขสมใจของคุณตุ้ยเป็นทั้งพื้นที่ที่เปิดให้คนมาเรียนรู้เรื่องการเกษตร และพื้นที่กึ่งๆ สำนักงานของกลุ่มกฎบัตรเกษตรและอาหารปลอดภัยของพวกเรา ซึ่งตอนนี้เรามีสมาชิกราว 20 กว่าคนทั่วจังหวัด
บทบาทของเราคือการรวมผลผลิตจากสมาชิกเพื่อส่งให้โรงแรม ร้านอาหาร โรงพยาบาลที่ต้องการวัตถุดิบปลอดภัย ส่วนที่เหลือ ก็แล้วแต่สมาชิกจะนำไปขายตามตลาดนัดต่างๆ ทั้งนี้เราไม่ได้ทำหน้าที่เป็นพ่อค้าคนกลางแต่อย่างใด ใบสั่งซื้อจากลูกค้ามาเท่าไหร่ ก็เท่านั้น เราไม่ได้กำไรอะไรจากตรงนี้ เพียงแค่อยากส่งเสริมและเพิ่มช่องทางการขายให้พี่น้องเกษตรกร และกระตุ้นให้เกษตรกรรายอื่นๆ หันมาทำเกษตรปลอดภัยและเกษตรอินทรีย์กันมากๆ
นครสวรรค์เป็นเมืองอาหารการกินค่ะ เรามีทั้งแหล่งผลิตวัตถุดิบชั้นเลิศ และร้านอาหารท้องถิ่นที่เสิร์ฟแต่เมนูรสเลิศ เรามีศักยภาพในระดับครัวของภาคเหนือตอนล่างและภาคกลางตอนบนได้ ถ้าเราส่งเสริมเรื่องวัตถุดิบปลอดภัยเข้ามาอีก ครัวของเราจะมีมูลค่าเพิ่มได้อีกเยอะ และที่สำคัญคือสุขภาพของผู้บริโภคก็จะดีขึ้น เพราะอาหารการกินที่ดีคือยาบำรุงสุขภาพกลายๆ นั่นเองค่ะ”
รัตนาภรณ์ ทองแฉล้ม
ประธานกฎบัตรสาขาเกษตรและอาหารปลอดภัย จังหวัดนครสวรรค์
เจ้าของไร่อุดมสุข
“ระบบนิเวศอีสปอร์ตคือฟันเฟืองสำคัญในการขับเคลื่อนเมืองอัจฉริยะผ่านการยกระดับศักยภาพของผู้คน” ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน สื่อสังคมออนไลน์อย่าง Facebook, Instagram หรือ YouTube ไม่ได้เป็นเพียงช่องทางสื่อสารหรือความบันเทิงอีกต่อไป หากแต่กลายเป็นเครื่องมือสร้างอาชีพ และพัฒนาทักษะของผู้คนทั่วโลก เช่นเดียวกับ “อีสปอร์ต” (Esports) หรือการแข่งขันวิดีโอเกม ที่เริ่มต้นในมหาวิทยาลัยสหรัฐฯ…
เมืองอัจฉริยะ (Smart City) ไม่ใช่แค่เรื่องของเซ็นเซอร์ แพลตฟอร์ม หรือระบบ AI ที่แม่นยำ แต่หัวใจที่แท้จริงของมันคือ “ผู้คน” – เพราะถ้าขาดการรับฟังเสียงสะท้อน หรือกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน เมืองจะไม่มีวันรู้ว่าควรก้าวไปทางไหนแต่ในโลกหลังโควิด-19 ที่ลานกิจกรรมถูกแทนที่ด้วยหน้าจอมือถือ—หน่วยงานรัฐที่ทำหน้าที่บริหารเมืองกลับเข้าไม่ถึงประชาชนได้มากพอ…
“แม้จะเป็นการเล่นเกม แต่นครสวรรค์ก็ไม่ได้มาเล่น ๆ เพราะนี่จะเป็นฟันเฟืองสำคัญที่เปลี่ยนให้เมืองผ่านกลายมาเป็นจุดหมายของใครหลายคน” เมื่อเอ่ยถึงนครสวรรค์ คุณนึกถึงอะไร? ประตูสู่ภาคเหนือ, “เมืองปากน้ำโพ” ชุมทางการค้าทางเรือในอดีต, เทศกาลตรุษจีน, ขนมโมจิ, ดินแดนอาหารอร่อย หรือ “พาสาน” แลนด์มาร์กแห่งใหม่กลางปากแม่น้ำเจ้าพระยา ภาพจำเหล่านี้คือสิ่งที่คนส่วนใหญ่นึกถึง…
“เรามีโครงสร้างพื้นฐานในการเป็นสมาร์ทซิตี้พร้อมแต่ที่ผ่านมา เรายังไม่มีกลไกในการพัฒนาบุคคลในกรอบนี้และอีสปอร์ตจะกลไกหนึ่ง ที่เริ่มต้นจากเด็กและเยาวชน” ไม่เพียงแต่เทศบาลนครนครสวรรค์จะเป็นหนึ่งในเทศบาลแห่งแรกที่ได้รับการคัดเลือกโดย สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (depa) ให้เป็น เมืองอัจฉริยะ (Smart City) ตั้งแต่ปี 2564 หากแต่ในปัจจุบัน เทศบาลนครซึ่งมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับต้น ๆ…
“ผมไม่ได้ฝันว่าจะต้องมีซิลิคอนวัลเลย์ในนครสวรรค์แต่หวังว่าเราจะสามารถสร้างงานให้เด็กคนหนึ่งไม่ต้องเข้ากรุงเทพฯไม่ต้องทิ้งบ้านเกิดไปเพราะไม่มีโอกาส” “ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลพาโลกไปไกล เกมกลายเป็นสื่อที่ช่วยให้เด็กเรียนรู้และพัฒนาตัวเองอย่างน่าทึ่งผมยกตัวอย่างลูกชายผม เขาเรียนอยู่ ป.1 มีเกมอยู่ 2 เกมที่เขาเล่นประจำ คือ Sprunki และ Roblox สองเกมนี้เน้นเรื่องการแปรรูปจินตนาการให้กลายเป็นรูปธรรม ตอนแรกผมก็ไม่รู้อะไรเกี่ยวกับเกมนี้หรอก จนมาศึกษา…
“ผมไม่ได้ปฏิเสธการศึกษาในระบบ แต่ถ้าเราสามารถสร้างทางเลือกให้กับเด็กที่มีความฝันจริงจังผู้ใหญ่อย่างพวกเราก็ควรต้องหาวิธีส่งเสริมพวกเขา” “สำหรับการขับเคลื่อนอีสปอร์ตให้กลายเป็นหนึ่งในกลไกการพัฒนาเมือง ผมมองออกเป็น 2 ประเด็นหลัก ประเด็นแรกคือ ผมเคยสอนวิชาอีคอมเมิร์ซ (E-commerce) ที่คณะบริหารและการจัดการ มหาวิทยาลัยเจ้าพระยา และตระหนักดีว่าสิ่งที่ทำให้ศาสตร์นี้ รวมถึงศาสตร์อื่น ๆ ที่เชื่อมโยงกับโลกดิจิทัล สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงบวกให้กับผู้เรียน…