“เราเป็นคนชอบงานจักสาน และใช้มันในชีวิตประจำวัน ครั้งหนึ่งเราไปเดินตลาด สวมเดรสและถือตะกร้าหวายไปด้วย เดินไปสักพัก มีคุณป้ามาทักว่าขายอะไรน่ะลูก เรายิ้ม และบอกว่าเป็นคนซื้อเหมือนกันค่ะ (หัวเราะ)
หลังจากวันนั้นมาเราก็คิด อืม… ถ้างานจักสานแบบนี้มันถูกปรับดีไซน์ให้สอดคล้องการแต่งกายของคนสมัยนี้ก็น่าจะดีนะ แบบที่เรายังเห็นว่าทุกวันนี้ยังมีคนสานข้องใส่ปลาขายอยู่ ซึ่งเราไม่แน่ใจว่าจะมีกี่คนที่ซื้อไปจับปลาจริงๆ แต่ถ้ามีการปรับดีไซน์อีกหน่อย ข้องจับปลาก็อาจจะเป็นได้มากกว่าพรอบหรือของตบแต่งบ้าน หากเป็นของใช้ที่ไปกับยุคสมัยได้จริงๆ
หลังเรียนจบด้านสถาปัตยกรรมที่เชียงใหม่ เราไปทำงานเป็นสถาปนิกที่สิงคโปร์ งานหนักแต่ก็สนุก แต่เราคิดถึงบ้านมากกว่า ทำอยู่สองปีเลยกลับเชียงใหม่มาทำงานออกแบบและรับเหมาก่อสร้างอยู่อีกพักใหญ่ จนทราบว่า TCDC เชียงใหม่ (ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ เชียงใหม่) เปิดรับสมัครเจ้าหน้าที่บริการข้อมูลประจำห้องสมุดพอดี เราเลยสมัครไป
ที่เลือกทำที่นี่ตอนแรกเพราะอยากทำงานที่ใกล้ชิดกับงานออกแบบ ได้อยู่กับของสวยๆ งามๆ แต่พอได้มาทำจริงๆ เราพบว่ามิติของงานมันกว้างและลึกกว่านั้นเยอะ หัวใจสำคัญคือการใช้องค์ความรู้ไปช่วยชุมชน ไปช่วยผู้ประกอบการ ช่วยให้ชาวบ้านให้เห็นว่างานออกแบบและความคิดสร้างสรรค์มันเพิ่มมูลค่าให้สินค้าและช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตทุกคนได้จริง ซึ่งเราคิดว่าเป็นสิ่งที่ท้าทายดี
ควบคู่ไปกับการดูแลห้องสมุดและจัดกิจกรรมเทศกาลออกแบบประจำปีรวมถึงอีเวนท์สนับสนุนงานออกแบบอื่นๆ อีกหนึ่งบทบาทของเราที่นี่คือดูแลและให้บริการฐานข้อมูลด้านการออกแบบ ฐานข้อมูลนี้มันต่างจากหนังสือในห้องสมุดคือมันคือข้อมูลล้วนๆ ที่ช่วยสนับสนุนการทำธุรกิจให้กับผู้ประกอบการในหลายๆ ด้านได้
กล่าวคือ มันมีตั้งแต่ตัวเลขการส่งออกผลไม้ในแต่ละปีของไทย การวิเคราะห์ทางเศรษฐศาสตร์ ไปจนถึงเทรนด์สีและเทรนด์ออกแบบแต่ละปี ที่สำคัญคือชุดข้อมูลด้านวัสดุที่สามารถเข้าถึงได้ทั่วโลก อย่างถ้าคุณคิดว่าผ้าสำเร็จรูปที่มีในตลาดมันน่าเบื่อไปแล้ว คุณอาจจะค้นหาวัสดุอื่นๆ ที่อาจเอามาตัดเสื้อผ้าได้จากในนี้ และสามารถติดต่อไปหาคนที่ทำวัสดุนั้นได้เองเลย หรือในทางกลับกันถ้าคุณสามารถผลิตวัตถุดิบอะไรบางอย่างได้เอง และอยากทำขาย ก็เอาข้อมูลมาลงในนี้ มันจะเชื่อมคุณไปหาผู้ประกอบการทั้งโลก
แต่นั่นล่ะ พอพูดแบบนี้ก็อาจจะฟังดูยังเข้าถึงยากสำหรับพ่อค้าแม่ค้าในท้องตลาด อีกหน้าที่สำคัญที่เราพยายามอยู่ตอนนี้ คือการเดินออกจากออฟฟิศ เพื่อไปแนะนำให้พวกเขารู้จัก รู้วิธีเข้าถึง และรู้วิธีประยุกต์ใช้ข้อมูลเหล่านี้ให้ตอบโจทย์กับธุรกิจที่พวกเขาทำอยู่ ซึ่งเราก็มักพูดเล่นกับเพื่อนเสมอว่าพวกแบรนด์แฟชั่นไฮเอนด์อย่างบาเลนเซียกาหรือแอร์เมส ยังเคยเอารูปแบบหรือวัสดุที่คนในตลาดบ้านเราคุ้นเคยมาออกแบบกระเป๋าราคาเป็นแสนๆ ได้เลย เราก็น่าจะสร้างมูลค่าจากสิ่งที่เรามีได้บ้าง
เชียงใหม่เป็นเมืองที่รุ่มรวยด้วยทรัพยากรและภูมิปัญญาด้านหัตถกรรมมากๆ เลยนะคะ เรามีสล่าหรือช่างฝีมือที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลอยู่เยอะมาก แต่ปัญหาหนึ่งก็คือพอยุคสมัยเปลี่ยน วิถีชีวิตดั้งเดิมก็เปลี่ยนตาม งานหัตถกรรมหลายชิ้นก็กำลังสูญหายไปด้วย ขณะเดียวกันสัดส่วนของนักออกแบบรุ่นใหม่ที่นำภูมิปัญญาทางหัตถกรรมดั้งเดิมมาต่อยอดก็ยังถือว่าน้อยอยู่มาก เราเลยคิดว่าหนึ่งในวิธีที่จะทำให้สิ่งนี้ไม่สูญหายไป คือการใช้การออกแบบมาประยุกต์เพื่อสร้างที่ทางให้ภูมิปัญญาด้านหัตถกรรมยังอยู่ในชีวิตประจำวันเราต่อไปได้ เพราะนั่นไม่ใช่แค่เรื่องการสืบสานมรดก แต่ยังรวมถึงปากท้องของช่างฝีมือที่สืบต่อมาอีกด้วย
ซึ่งก็คงดีไม่น้อยถ้าต่อไปเราถือตะกร้าหวายไปเดินตลาด แทนที่จะมีคนมาทักว่าเราขายอะไร แต่เป็นคนรุ่นใหม่มาถามว่าตะกร้าใบนี้สวยดี ไปซื้อได้ที่ไหน เชียงใหม่ควรต้องเป็นแบบนี้”
///
มาฆพร คูวาณิชกิจ
เจ้าหน้าที่บริการข้อมูล ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบเชียงใหม่
ผศ. ดร.มณีรัตน์ วงษ์ซิ้มหัวหน้าโครงการโปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาดCIAP | นายฉัตรกุล ชื่นสุวรรณกุลที่ปรึกษาโครงการ CIAP ประธานกรรมาธิการสถาบันพัฒนาเมือง และอดีตรองนายกเทศบาลเมืองสระบุรี ในงาน CITY SOLUTION DAY : เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่27 กันยายน 2568 ณ โรงแรมเซ็นทารา แกรนด์…
การบรรยายในหัวข้อ “ภาพรวมการขับเคลื่อนงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาเมืองน่าอยู่และการกระจายศูนย์กลางความเจริญของหน่วย บพท.” โดย รศ.ดร.ปุ่น เที่ยงบูรณธรรม รองผู้อำนวยการฝ่ายแผนและยุทธศาสตร์องค์กร หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ในงาน City Solution Days: เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่ วันที่…
“ในฐานะที่เป็นนายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด และในฐานะนายกสมาคมเทศบาลนครและเมือง ซึ่งในสมาคมเรามีสมาชิกที่ประกอบไปด้วย เทศบาลนครประมาณ 35 แห่ง และ เทศบาลเมืองประมาณ 220 แห่ง ผมอยากเชิญชวนพวกเรามองเมืองของเราไปด้วยกัน โจทย์วันนี้ของประเทศไทย ถ้าให้เปรียบเทียบก็เหมือนเราเป็นคนที่มีจมูกรูเดียว พึ่งพาส่วนกลาง และเดินทางมาอย่างนี้มาโดยตลอด จนมีการกระจายอำนาจเมื่อปี 2540 แต่ก็เป็นการกระจายอํานาจค่อนข้างที่จะเป็น ลูกครึ่งลูกผสม คือมีรัฐบาลคอยกําหนดกรอบทั้งการปฏิบัติงานและงบประมาณ ท้องถิ่นก็ทำงานในระดับพื้นที่ไป จริงอยู่ว่าเรื่องนี้จะไม่ได้เป็นอุปสรรคปัญหาต่อการพัฒนาเชิงพื้นที่เท่าไหร่ โดยเฉพาะกับกลุ่มผู้บริหารท้องถิ่นที่มีความตั้งใจจริง และแสวงหาโอกาสที่อยากจะพัฒนาบ้านเกิดเมืองนอนของตัวเองอย่างตลอดเวลา วันนี้สมาคมเทศบาลนครและเมือง มีโอกาสรวมตัวกันในการที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ แล้วหาช่องทางในการที่จะส่งเสริมต่อยอด ซึ่งในปีพ.ศ.2567 ก็เกิดความร่วมมือกับทาง บพท.…
ชวนอ่าน WeCitizens เมืองเชียงราย : เมืองนวัตกรรมการเกษตร Ebook ได้ที่ https://anyflip.com/jnmvd/iyvl/ Download PDF File : https://drive.google.com/.../1mQO8ZR9GTik02hfUPdS.../view... บอกเล่าเรื่องราวมุมมองเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด (Livable…
คนนครวัย 30 ปีขึ้นไปน่าจะคุ้นกับร้านหนังสือ “นาคร-บวรรัตน์” บนถนนราชดำเนิน ย่านท่าวัง ที่นี่คือร้านหนังสืออิสระที่เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมอ่าน-เขียน และแสดงผลงานศิลปะ รวมถึงเป็นศูนย์รวมของนักเขียนและศิลปิน ทั้งจากกลุ่มวรรณกรรม “นาคร” เหล่านักเขียนรางวัล และศิลปินแห่งชาติที่แวะเวียนมาอยู่เสมอ จนกลายเป็นแรงขับสำคัญที่ทำให้เมืองนครมีชื่อในฐานะเมืองแห่งนักเขียนและศิลปิน อดีตร้านหนังสือแห่งนี้ตั้งอยู่ภายใน…
สมัยก่อนพ่อเป็นนายหนังตะลุงที่หวงวิชามากจนมีโอกาสเข้าเฝ้าในหลวง ร.9คำตรัสของพระองค์ท่าน เปลี่ยนความคิดพ่อไปอย่างสิ้นเชิง “สมัยก่อน นายหนังหรือผู้แสดงหลักในหนังตะลุง ส่วนใหญ่เขาจะหวงวิชามากนะครับ มันเหมือนศิลปะการแสดงที่ถ่ายทอดกันอย่างจำกัด และนายหนังแต่ละคนก็จะมีศาสตร์เฉพาะตัวในการแสดงเช่นเดียวกับคุณพ่อของผม (สุชาติ ทรัพย์สิน) แกก็เป็นคนหวงวิชามาก ๆ ใครมาขอให้สอนตอกหนังหรือเชิดหุ่นนี่ยาก กระทั่งปี 2527…