“ความที่ CEA ขอนแก่น เพิ่งตั้งได้ไม่นาน แต่หนึ่งในเป้าหมายการทำงานของเราคือ การบ่มเพาะนักสร้างสรรค์ Creative People และสนับสนุนงานเครือข่ายที่เกี่ยวข้องกับการใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการพัฒนาพื้นที่ เราจึงมีโอกาสได้ทำงานกับพลเมืองขอนแก่นหลากหลายกลุ่ม อย่าง KKTT และ Learning City เราก็เข้าไปร่วมประชุมนำเสนอความคิดเห็น และได้เชื่อมงานเชื่อมความร่วมมือกันผ่านการพัฒนาย่านสร้างสรรค์ศรีจันทร์ในช่วงการเตรียมงานและจัดงาน Isan Creative Festival ปีแรก ซึ่งทางเครือข่ายก็เข้ามีส่วนช่วยเราในการกำหนดย่านสร้างสรรค์ รวมไปถึงเทศบาลนครขอนแก่นที่เขาดูแลพื้นที่อยู่ก็มาร่วมด้วย ตอนนั้นคือ เราเชิญชวนทุกส่วนที่เกี่ยวข้องมาประชุมระดมสมอง มาร่วมกระบวนการ Design Thinking และนิยามร่วมกันว่าเราเป็น ‘ทีมขอนแก่น’ ด้วยวิธีคิดแบบนี้ทำให้ทุกๆ งาน CEA ขอนแก่นได้มีส่วนเข้าไปร่วมคิดร่วมขับเคลื่อนไปด้วย อย่างการผลักดันเรื่อง City Branding การประชุมผลักดันเรื่อง MICE City การจัด Learning City Forum และการขับเคลื่อน Smart City ร่วมกับองค์กรต่างๆ
คือจริง ๆ มันดีมาก ๆ พอทุกคนเข้าใจกัน มันเหมือนเราอยู่ในสายธารเดียวกัน นั้นหมายถึงเราเห็นว่าปลายทางและภาพรวมคล้าย ๆ กัน พอรวมกันแล้วส่วนเราก็เป็นสายน้ำสาขาที่ต้องแตกไปแต่ละภารกิจ ซึ่งหลังจากเวทีพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน เราต่างก็ไปลงมือทำด้วยอะไรที่เราทำได้ ใครทำอะไรได้ไปทำ ซึ่งมันดีมาก อันนี้คือจริง ๆ เป็น point ที่สำคัญของขอนแก่นเลยนะคะ
ขอนแก่นในมุมมองเรา เรามองว่าขอนแก่นเป็นเมืองกลาง ๆ ไม่ได้เป็นเมืองเก่าแบบที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน เป็นเมืองกำลังวัยรุ่นที่มีอาคารสถาปัตยกรรมแบบร่วมสมัยยุคโมเดิร์นเป็นสินทรัพย์อยู่ในพื้นที่ ซึ่งมี Potential มาก กับวัฒนธรรมอีสาน และความผสมผสานวัฒนธรรมจีน ญวน เป็นเอกลักษณ์ กับผู้คนอย่างภาคธุรกิจ และคนรุ่นใหม่ เป็น 1 พื้นที่และ 2 องค์ประกอบที่เหมาะเจาะในการส่งเสริมเรื่องธุรกิจสร้างสรรค์ แม้จะไม่ออกแนวดีไซน์มากๆ แต่ก็เป็นจุดเริ่มต้นที่น่าสนใจ และด้วย Character แบบนี้ Isan Creative Festival ปีแรกจึงนำมาพัฒนาต่อโดย Focus ไปที่ 4 จุดหลัก เรื่องแรกคือ Entertainment อย่างดนตรีหมอลำ เป็นความม่วนแบบคนอีสาน เรื่องต่อมาคือ Gastronomy อาหารอีสาน และเรื่องาน Craft งานทอ เช่น ผ้ามัดหมี่ สุดท้ายคืองานพัฒนาเมืองที่กำลังเป็นที่สนใจอย่างรถไฟฟ้ารางเบา เราก็ได้หัวรถไฟจากทาง ช.ทวี นำมาจัดแสดงด้วย เรียกว่าเป็นการรวมอัตลักษณ์และของเด่นของเมืองในด้านต่างๆ ที่แต่ละเครือข่ายทำอยู่ละ ให้มันเป็นภาพรวมเหมือนจิ๊กซอว์ให้มันต่อกันได้
ในส่วนของย่านศรีจันทร์ CEA ได้ทำการสำรวจก่อนการทำโปรแกรมย่านสร้างสรรค์ เพราะก่อนหน้านี้มีความพยายามผลักดันให้ย่านศรีจันทร์เป็นย่านนวัตกรรม และย่านเพื่อสุขภาพ งานสำรวจของเราชี้ว่าย่านศรีจันทร์มีศักยภาพที่จะเป็นย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ด้วยข้อมูลด้านมูลค่าทางเศรษฐกิจและโอกาสในขยายตัวซึ่งน่าจะส่งผลดีต่อคุณภาพชีวิตของคนในย่าน เรามองว่าศรีจันทร์มี Potential ในเรื่องหนึ่ง คือ เขาเป็น Main street เส้นหลักดั่งเดิมของเมือง มันเกิดความซบเซาเพราะว่าตัวเมืองขยายออกไป และพื้นที่จอดรถจำกัด การเข้าถึงของคนค่อนข้างลำบาก คนในที่เคยอยู่ก็ย้ายออกไป หรือไม่ได้อยู่อาศัยในพื้นที่แล้ว แต่ปิดร้านไว้ และปิดไว้เขาก็ไม่เดือดร้อน เพราะส่วนใหญ่เป็นคนมีฐานะ ย่านเลยจะดูร้าง ๆ หน่อย
แต่ด้วยทำเลที่ตั้งที่มี Landmark ของเมืองอยู่จำนวนมาก ทำให้พื้นที่มีความน่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็น ศาลหลัก พิพิธภัณฑ์บรรณารักษ์ที่ตอนนี้ปรับใหม่เป็นมิวเซียมของเมือง เล่าเรื่องเมืองได้ร่วมสมัยและน่าสนใจ ไม่ไกลก็มีตึกมิตรผล ที่เขาปรับเป็นอาคารนวัตกรรมชื่อ ขอนแก่น Innovation Center ซึ่งได้กลายเป็น Landmark ใหม่ของเมืองไปแล้ว นอกจากนี้บรรดาเครือข่ายของเรา KKTT หอการค้า หรือแม้แต่เจ้าหน้าที่เทศบาลทุกคนต่างมีความทรงจำ หรือไม่ก็มีรากผูกพันกับพื้นที่นี้ ย่านศรีจันทร์จึงมีความน่าสนใจมากๆ ทั้งในวันนี้ และกับการพัฒนาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
สิ่งหนึ่งที่เรารู้สึกว่าการทำงานของ CEA Blend เข้ากับคนเมืองได้ดีมากๆ คือ หลังจากการทำงานมาได้พักหนึ่ง เวลาจะมีการขับเคลื่อนริเริ่มแนวคิดใหม่ ๆ หรือ Project ใหม่ ๆ เราจะถูกเชิญชวนไปช่วยทุกครั้ง ตรง ๆ เลยก็เรื่องงาน Design งาน Art หรือลึกไปกว่านั้นก็ร้องขอให้เราไปจัดกระบวนการ Co-create อย่างโครงการฟื้นฟูสถานี บขส.เก่า เราเข้าไปช่วยทางเทศบาลทำ Workshop ช่วยกันดูว่าพื้นที่ใจกลางเมืองแบบนี้จะสามารถทำอะไรได้บ้าง แบบนี้แหละที่ชี้ให้เห็นว่าคนในเมือง และตัวเมืองมันสามารถพัฒนาเอาความคิดสร้างสรรค์ไปเสริมทำให้มันน่าอยู่ขึ้นได้จริง ด้วยบริบทของการมีส่วนร่วม บริบทการเอาความคิดสร้างสรรค์ไปเติมเต็มให้ชาวบ้าน แทนที่จะขายแบบตรงไปตรงมาแบบแต่ก่อน แต่ต้องปรับตัวเพราะพฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนแปลงไปแล้ว ต่อไปต้องผสมผสานอยู่ร่วมกันได้ทั้งคนรุ่นเก่าคนรุ่นใหม่
เรามองว่าขอนแก่นอยู่ใน movement ที่ดีในเรื่องของธุรกิจที่กำลังเติบโตในย่านโดยนำความคิดสร้างสรรค์งานออกแบบเข้าไปใช้งาน อย่างล่าสุดเทศบาลเพิ่งทำถนนและทางเท้าถนนศรีจันทร์ตัดไปถนนหลังเมือง เขาเป็นถนนเรียบเน้นการเดิน ฝาท่อก็เป็นฝาท่อดีไซน์ลายดอกคูณ ถ่ายรูปมาเหมือนเกาหลี ทางเท้าเรียบร้อยสะอาดสะอ้าน ตอบทั้งเรื่อง Design Function และ Facility นี่คือตัวอย่างที่ทำให้เห็นว่า ความคิดสร้างสรรค์มันเริ่มซึมซับเข้าไปในองค์กรต่าง ๆ ที่เราทำงานด้วย ทำให้ความคิดสร้างสรรค์มันเป็น Drive เมือง และเข้าไปอยู่ในการทำงานอย่างแนบเนียน”
จินตนา ชูพรมวงษ์
นักพัฒนากลยุทธ์พื้นที่สร้างสรรค์อาวุโส สํานักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ CEA ขอนแก่น
สร้างเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาดด้วยงานวิจัย : Livable and Smart City by Research ดร.ปุ่น เที่ยงบูรณธรรม รองผู้อำนวยการฝ่ายแผนและยุทธศาสตร์องค์กรหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ในแวดวงงานพัฒนาเมืองด้วยงานวิจัย หลายคนจะคุ้นชินกับชื่อของ ดร.ปุ่น เที่ยงบูรณธรรม …
“หอโหวดเป็นเพียงจุดเริ่มต้น แต่หลังจากนี้คือกลไกที่เทศบาลต้องทำงานร่วมกับภาคประชาชนและนักวิชาการ ในการกำหนดทิศทางเมืองให้ร้อยเอ็ดพร้อมรับการท่องเที่ยว และทำให้เมืองมีความน่าอยู่ สำหรับผู้คนในเมืองพร้อมกันไปด้วย” “เราเกิดที่ร้อยเอ็ด เรียนมัธยมที่นี่ ก่อนไปเรียนระดับมหาวิทยาลัยที่กรุงเทพฯ ก่อนหน้านี้ สักเกือบ 10 ปีที่แล้ว เราไม่เคยมีความคิดจะกลับมาทำงานที่บ้านเกิดเลยนะ เพราะไม่เห็นโอกาสอะไรในชีวิตในภาพจำเดิมของเรา ร้อยเอ็ดเป็นเมืองผ่าน ไม่มีสถานที่ท่องเที่ยวขึ้นชื่อ ไม่มีแหล่งธรรมชาติสวยๆ…
ชวนอ่าน เบื้องหลังแนวคิดการขับเคลื่อนงานพัฒนาเมืองด้วยงานวิจัย องค์ความรู้ และนวัตกรรม ความร่วมมือ และบูรณการระหว่าง บพท. และสมาคมเทศบาลนครและเมือง ก่อเกิดโครงการ "โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด (CIAP) ดำเนินการระหว่างปีพ.ศ. 2567-2568 กับผู้นำเมือง และเทศบาล…
WeCitizens : ร้อยเอ็ดเมืองน่าอยู่อย่างชาญฉลาด (ฉบับที่ 1) เปิดความคิด ความหวัง และโอกาสของการพัฒนาเมืองร้อยเอ็ดที่รัก นำโดยนายกเทศมนตรีเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด คุณบรรจง โฆษิตจิรนันท์ คณะทำงานเจ้าหน้าที่เทศบาล และหัวหน้าโครงการวิจัยร้อยเอ็ดเมืองน่าอยู่อย่างชาญฉลาด ผศ. ดร.ชัญญรินทร์…
ร้อยเอ็ดอยู่ห่างจาก ‘สะดืออีสาน’ พื้นที่ที่ถูกปักหมุดให้เป็นจุดศูนย์กลางของภาคอีสานในอำเภอโกสุมพิสัย มหาสารคาม เพียง 60 กิโลเมตร ในตำนานอุรังคธาตุ (ตำนานพระธาตุพนม) กล่าวว่า ‘สาเกตนครร้อยเอ็ดประตู’ (ชื่อเดิม) เมืองนี้ มีประตูเท่าจำนวนเมืองขึ้น ‘ร้อยเอ็ดเมือง’ สะท้อนให้เห็นความรุ่งเรืองจากการเป็นศูนย์กลางอำนาจและการคมนาคมของภูมิภาคมาตั้งแต่สมัยพุทธศตวรรษที่ 21อีกทั้ง ส่วนหนึ่งของพื้นที่ยังเป็นที่ตั้งของทุ่งกุลาร้องไห้ ที่ราบขนาดใหญ่กว่า 2 ล้านไร่ ทำให้ในเวลาต่อมา ร้อยเอ็ดจึงเป็นอู่ข้าวที่ผลิตข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาที่ใหญ่ และมีผลิตผลที่ดีที่สุดในโลก แม้มีภูมิหลังที่รุ่งเรือง กระนั้น ตลอดหลายทศวรรษหลัง…
สนทนากับ ผศ.ดร.ชัญญรินทร์ สมพรหัวหน้าโครงการวิจัยเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด ‘ร้อยเอ็ด’, สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด “พื้นที่นี้จะเป็นเหมือนตัวกลางในการสร้างความพร้อมให้คนร้อยเอ็ดสามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงในอนาคต” ผศ. ดร.ชัญญรินทร์ สมพร รองผู้อํานวยการสํานักส่งเสริมวิชาการและจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด และหัวหน้าโครงการวิจัย "โครงการเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด ร้อยเอ็ดคนดี เชื่อมโยงโครงข่ายเศรษฐกิจ ด้วยการเดินบนความปลอดภัยและทันสมัย…