คนนครวัย 30 ปีขึ้นไปน่าจะคุ้นกับร้านหนังสือ “นาคร-บวรรัตน์” บนถนนราชดำเนิน ย่านท่าวัง ที่นี่คือร้านหนังสืออิสระที่เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมอ่าน-เขียน และแสดงผลงานศิลปะ รวมถึงเป็นศูนย์รวมของนักเขียนและศิลปิน ทั้งจากกลุ่มวรรณกรรม “นาคร” เหล่านักเขียนรางวัล และศิลปินแห่งชาติที่แวะเวียนมาอยู่เสมอ จนกลายเป็นแรงขับสำคัญที่ทำให้เมืองนครมีชื่อในฐานะเมืองแห่งนักเขียนและศิลปิน อดีตร้านหนังสือแห่งนี้ตั้งอยู่ภายใน “ตึกยาว” หนึ่งในอาคารประวัติศาสตร์กลางเมืองที่มีอายุ 128 ปี (สร้างปี…
สมัยก่อนพ่อเป็นนายหนังตะลุงที่หวงวิชามากจนมีโอกาสเข้าเฝ้าในหลวง ร.9คำตรัสของพระองค์ท่าน เปลี่ยนความคิดพ่อไปอย่างสิ้นเชิง “สมัยก่อน นายหนังหรือผู้แสดงหลักในหนังตะลุง ส่วนใหญ่เขาจะหวงวิชามากนะครับ มันเหมือนศิลปะการแสดงที่ถ่ายทอดกันอย่างจำกัด และนายหนังแต่ละคนก็จะมีศาสตร์เฉพาะตัวในการแสดงเช่นเดียวกับคุณพ่อของผม (สุชาติ ทรัพย์สิน) แกก็เป็นคนหวงวิชามาก ๆ ใครมาขอให้สอนตอกหนังหรือเชิดหุ่นนี่ยาก กระทั่งปี 2527 ผมติดตามพ่อไปแสดงหนังตะลุงหน้าพระพักตร์ในหลวง ร.9 ที่พระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ และมีโอกาสได้เข้าเฝ้าหลังการแสดง จำได้เลยว่าพระองค์ท่านรับสั่งว่า…
เมืองเรามีสวนสาธารณะขนาดใหญ่ที่มีความพร้อม แต่พื้นที่ระดับชุมชนที่ชาวบ้านได้มาจัดกิจกรรมร่วมกัน แบบที่ไม่ต้องใช้พื้นที่ถนนสาธารณะน่ะ ยังไม่มี ถ้ามีจะดีมาก ๆ “ครอบครัวพี่แต่เดิมเป็นชาวนาอยู่นอกเขตเทศบาล กระทั่งพี่ชายและพี่สาวสอบติดโรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช แม่ก็เลยตัดสินใจย้ายเข้ามาทำงานในเมืองแม่มาปลูกบ้านอยู่แถวถนนพัฒนาการคูขวางราวปี 2521 ก่อนหน้าที่เขาจะตัดถนนเป็น 4 เลน ย่านที่เราอยู่ค่อนข้างเสื่อมโทรม เหมือนขยะใต้พรมของเมือง เป็นทั้งที่ดินรกร้าง ที่พักขยะ และบึงน้ำ ตอนนั้นไม่มีใครคิดหรอกว่ามันจะถูกพัฒนาจนเจริญอย่างทุกวันนี้ความที่บ้านพี่ค่อนข้างยากจน พี่เลยไม่ได้เรียนหนังสือ…
การจะทำให้เมืองเราเป็นเมืองอัจฉริยะปัจจัยสำคัญที่ต้องมีคือการมีโรงเรียนที่ตอบโจทย์การศึกษาด้านเทคโนโลยี “เวลาพูดถึงโรงเรียนในสังกัดเทศบาล หรือกระทั่งโรงเรียนวัดเนี่ย คนส่วนมากมักนึกถึงการเป็นโรงเรียนขยายโอกาส หรือทางเลือกสุดท้าย ไม่ใช่ทางเลือกหลักของผู้ปกครองส่วนใหญ่นักอย่างไรก็ตาม กับโรงเรียนทั้ง 8 แห่งในสังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นโรงเรียนวัดทั้งหมดด้วย กลับแตกต่างออกไป เพราะที่นี่กลายเป็นโรงเรียนที่เด็ก ๆ ในนครต้องสอบแข่งขันเพื่อเข้าเรียน กลายเป็นโรงเรียนชั้นนำในกลุ่มปฐมวัยไปสิ่งนี้ต้องยกเครดิตให้นายกเทศมนตรีสมนึก เกตุชาติ นายกเทศมนตรีท่านก่อนที่วางรากฐานการศึกษาไว้อย่างเข้มข้นมาหลายสิบปี ที่ทำให้โรงเรียนวัดต่าง ๆ ของเทศบาลฯ…
แม้เราจะพึ่งพาเทคโนโลยีเป็นเครื่องมือหลักแต่แก่นสารของมันคือการคิดนโยบายที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้คนหัวใจสำคัญจึงไม่ใช่เทคโนโลยี แต่เป็นผู้คน “หลังเรียนจบผมก็กลับมานครบ้านเกิด เข้าทำงานเป็นลูกจ้างเทศบาล ก่อนจะไต่เต้าขึ้นมาเรื่อย ๆ จนเป็นเจ้าหน้าที่วิเคราะห์แผนและนโยบายในปัจจุบันสี่ปีที่แล้ว ตอน ดร.โจ (กณพ เกตุชาติ) หาเสียงเพื่อรับเลือกตั้งนายกเทศมนตรีนครนครศรีธรรมราชสมัยแรก ท่านได้เสนอนโยบายเรื่องเมืองอัจฉริยะด้วยการนำเทคโนโลยีมาปรับใช้เพื่อทำให้เมืองน่าอยู่ พอท่านได้รับเลือกเข้ามา บทบาทของผมคือการช่วยท่านเขียนแผนดังกล่าวผมได้เรียนรู้จาก ดร.โจ หลายเรื่องมาก โดยเฉพาะกระบวนการคิดเชิงออกแบบ หรือ Design…
คนจากกรมหรือเทศบาลอื่น ๆ มาเยี่ยมก็ตกใจทำไมจำนวนคนแค่นี้ระบบไอทีของเมืองนครถึงพัฒนาได้เร็วนักซึ่งจริง ๆ มันไม่มีอะไรซับซ้อนเลย “ผมเป็นคนตรัง เรียนสายไอที จบมาก็เป็นโปรแกรมเมอร์ ทำงานอยู่บริษัทใหญ่ในกรุงเทพฯ รายได้ดีเลย และมีเส้นทางที่ก้าวหน้าในอาชีพ ปัญหาก็คือ แม่ผมเขาอยากให้รับราชการและอยากให้ทำงานใกล้บ้าน แต่นั่นล่ะครับ หลายคนทราบดีว่า งานราชการมั่นคงก็จริง แต่มีระบบที่ยุ่งยากเยอะมาก และพูดตรง ๆ คือไม่สนุกผมดื้ออยู่พักใหญ่…
นครเป็นเมืองที่น้ำท่าอุดมสมบูรณ์ค่ะซึ่งเรื่องนี้เป็นทั้งข้อดีและความท้าทายของเมืองอย่างมีนัยสำคัญ “นครเป็นเมืองที่น้ำท่าอุดมสมบูรณ์ค่ะ อาจจะสมบูรณ์ไปด้วยซ้ำ (หัวเราะ) จริงอยู่ เราไม่ได้มีแม่น้ำไหลผ่านตัวเมือง แต่ก็มีป่าต้นน้ำที่หมู่บ้านคีรีวงทางทิศตะวันตกของเมือง ซึ่งไหลผ่านเข้าเมืองผ่านลำคลองสายต่าง ๆความสมบูรณ์ของน้ำท่านี้ เป็นทั้งข้อดีและความท้าทายของเมืองอย่างมีนัยสำคัญ ข้อดีก็คือ เรามีน้ำใช้ไม่ขาด เทศบาลนครนครศรีธรรมราชมีสำนักการประปาที่ดูแลการผลิตน้ำประปาให้ผู้คนในเขตมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 โดยมีโรงผลิตน้ำสองแห่ง คือโรงกรองน้ำประตูชัย และโรงกรองน้ำทวดทอง ซึ่งปัจจุบันมีผู้ใช้งานในเขตกว่า 40,000…
เมื่อเมืองมีเครื่องมือสื่อสารที่ดี เชื่อมประชาชนกับเทศบาลได้ชัดเจน รวมถึงความร่วมมือจากทุกฝ่าย ผลลัพธ์จึงสะท้อนออกมาเป็นเมืองที่สะอาดและน่าอยู่ “เราเป็นนักวิชาการสิ่งแวดล้อม ฝ่ายบริหารงานสาธารณสุข งานรักษาความสะอาด เทศบาลนครนครศรีธรรมราช หน้าที่หลักคือ งานสิ่งแวดล้อม งานรักษาความสะอาด ส่งเสริมการจัดการขยะตั้งแต่ต้นทาง การดูแลความสะอาดพื้นที่สาธารณะ ทั้งการกวาดทำความสะอาด การฉีดล้างการเก็บขนขยะ ตลอดจนงานด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ในทีมมีนักวิชาการ 4 คน ช่วยกันดูแลพื้นที่งานกวาดขยะและเก็บขนขยะ…
แต่เดิม เวลาชาวบ้านจะร้องเรียนอะไรถ้าตรงกับวันเสาร์-อาทิตย์ปัญหาจะถูกกองไว้จนกว่าถึงเวลาราชการแต่สิ่งนี้ไม่เกิดขึ้นกับเทศบาลนคร “ผมเป็นแอดมินของกองสาธารณสุขที่ทำงานหลังบ้านของแอปพลิเคชัน LINE OA @Nakhoncity หน้าที่หลักคือรับคำร้องจากประชาชนเกี่ยวกับงานด้านสาธารณสุข อาทิ เรื่องการเก็บขยะ ซากกิ่งไม้ ปัญหาสุนัขจรจัด ฉีดวัคซีนสัตว์เลี้ยง และอื่น ๆ ก่อนจะส่งเรื่องไปให้เจ้าหน้าที่จัดการแก้ไขให้ได้ภายใน 48 ชั่วโมง ตามกรอบเวลาที่เทศบาลฯ วางไว้ในแต่ละวันจะมีคำร้องเกี่ยวกับกรอบงานผมเฉลี่ยราว 20…
จากสมาร์ทซิตี้ สู่ต้นแบบเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาดและการถอดบทเรียนความสำเร็จเมืองนคร ภายหลังที่ ดร.กณพ เกตุชาติ นายกเทศมนตรี ประกาศแผนพัฒนาในกรอบเมืองอัจฉริยะ เมื่อปี 2564 หลายสิ่งหลายอย่างในเทศบาลนครนครศรีธรรมราชก็ไม่เหมือนเดิมอีกต่อไปใช่เพียงรางวัลระดับประเทศและนานาชาติที่เทศบาลนครแห่งนี้ได้รับ หากผลลัพธ์ยังปรากฏชัดผ่านคุณภาพชีวิตของผู้คนที่ดีขึ้น โดยเฉพาะกับการเข้าถึงโอกาสและสวัสดิการที่ได้รับจากภาครัฐ และนั่นเองที่ทำให้เมืองนครก็กลายมาเป็น “ต้นแบบเมืองอัจฉริยะ” ที่ดึงดูดให้เทศบาลและหน่วยปกครองส่วนท้องถิ่นพากันจองคิวเข้ามาดูงานสิ่งนี้เองที่ทำให้งานวิจัยเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาดของเทศบาลนครนครศรีธรรมราช ซึ่งได้รับการสนับสนุนจาก บพท. แตกต่างจากงานของเมืองอื่น ๆ ในโครงการนี้…