“ทุกวันนี้ป่าในเมืองใหญ่เหลือน้อยเต็มทีแล้ว
แต่ที่พิเศษคือที่นี่เป็นทั้งป่าชุมชนและแหล่งเรียนรู้
ที่เกิดจากความร่วมแรงร่วมใจของชาวบ้าน”
“ในพื้นที่ระดับเทศบาลนคร มีไม่กี่เมืองหรอกที่จะมีภูเขา ป่าชุมชน และวิถีดั้งเดิมของชาวบ้านเหลืออยู่ ชุมชนดอยสะเก็นที่ตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกของเมืองเชียงรายคือหนึ่งในนั้น
ชุมชนเราอยู่ห่างจากย่านใจกลางเมืองแค่ 5 กิโลเมตร ผู้คนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมและยังคงมีวิถีในการหาของป่า โดยมีดอยสะเก็นที่อยู่ติดกับหมู่บ้านเป็นแหล่งทรัพยากร และความที่เรามีเอกลักษณ์เช่นนี้ ทางชุมชนและเทศบาลนครเชียงรายจึงเห็นศักยภาพในการพัฒนาที่นี่ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้แห่งใหม่ของเมืองขึ้น
จุดเริ่มต้นมาจากเมื่อโรงเรียนบ้านทุ่งมน ซึ่งเป็นโรงเรียนที่ตั้งอยู่เชิงเขาในหมู่บ้านปิดตัวลงเมื่อหลายสิบปีก่อน พื้นที่โรงเรียนถูกเปลี่ยนให้เป็นสนามกีฬาของหมู่บ้าน ขณะที่อาคารเรียนก็ถูกใช้เป็นที่ประชุมเหมือนศาลาประชาคม ซึ่งเมื่อเรามีพื้นที่กลางให้ผู้คนได้พูดคุยกัน เราก็มองเห็นตรงกันกับเทศบาลฯ ว่า ป่าในชุมชนเรามันเป็นได้มากกว่าแหล่งทรัพยากร แล้วยังสามารถเป็นห้องเรียนกลางแจ้งขนาดใหญ่ที่ครอบคลุมองค์ความรู้มีหลายมิติอีกด้วย
ตรงนั้นเองที่องค์การความร่วมมือระหว่างประเทศญี่ปุ่น (JICA) เข้ามาสนับสนุนเทศบาลฯ ในการปรับปรุงพื้นที่ จนเกิดเป็นโครงการ ‘คีรีชัย ยามะ ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนดอยสะเก็น’ มีการทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ป้ายบอกข้อมูล และสาธารณูปโภคต่าง ๆ ขณะที่เทศบาลฯ ก็พัฒนาหอชมเมืองเป็นสกายวอล์กเพื่อเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่
ส่วนชาวบ้านก็ร่วมกันตั้งคณะกรรมการเพื่อออกแบบโปรแกรมการเรียนรู้ สร้างฐานการเรียนรู้ตามจุดต่าง ๆ ซึ่งครอบคลุมองค์ความรู้ตั้งแต่ความหลากหลายทางชีวภาพของป่า ศิลปวัฒนธรรมชุมชน ไปจนถึงศูนย์เรียนรู้ด้านเกษตรปลอดภัย เชื่อมไปกับนโยบายเมืองอาหารปลอดภัยของเทศบาลฯ โดยที่ผ่านมานักเรียนโรงเรียนเทศบาล 6 ก็มาร่วมกันทำสมาร์ทฟาร์ม และเปิดให้ผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาเรียนรู้ทั้งการทำปุ๋ยชีวภาพ กระบวนการทำเกษตรอินทรีย์ และอื่น ๆ
เบื้องต้น ศูนย์ฯ แห่งนี้รองรับกิจกรรมออกค่ายของเด็กนักเรียนในสังกัดเทศบาลก่อน จากนั้นเมื่อเราเซ็ตอัปกิจกรรมได้สมบูรณ์ เราก็เปิดให้โรงเรียนนอกเขตมาร่วมกิจกรรม รวมถึงนักท่องเที่ยวที่มาเดินสกายวอล์ก ก็สามารถเดินป่า ดูวิถีชุมชน หรือเรียนรู้เรื่องเกษตรปลอดภัยได้ โดยมีตัวแทนจากชุมชนเราเป็นวิทยากร
อย่างที่บอกว่าศูนย์ฯ แห่งนี้ตั้งอยู่ใกล้ย่านใจกลางเมืองมาก ๆ จะเรียกว่าป่าในเมืองก็ไม่ผิด ทุกวันนี้ มันหายากเต็มทีแล้ว ที่จะมีพื้นที่ในเมืองที่เราได้เดินดูผีเสื้อ นก แมลง หรือกระทั่งดูหิ่งห้อยในหน้าฝน และที่สำคัญ มันยังเป็นพื้นที่ที่สะท้อนความร่วมแรงร่วมใจของคนในชุมชน ที่มองเห็นของดีในบ้านตัวเอง และพร้อมนำเสนอออกมาด้วยความภูมิใจ”
#เทศบาลนครเชียงราย #มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง #หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาพื้นที่ #บพท #โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่การเป็นเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด #CIAP #wecitzens
ผศ. ดร.มณีรัตน์ วงษ์ซิ้มหัวหน้าโครงการโปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาดCIAP | นายฉัตรกุล ชื่นสุวรรณกุลที่ปรึกษาโครงการ CIAP ประธานกรรมาธิการสถาบันพัฒนาเมือง และอดีตรองนายกเทศบาลเมืองสระบุรี ในงาน CITY SOLUTION DAY : เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่27 กันยายน 2568 ณ โรงแรมเซ็นทารา แกรนด์…
การบรรยายในหัวข้อ “ภาพรวมการขับเคลื่อนงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาเมืองน่าอยู่และการกระจายศูนย์กลางความเจริญของหน่วย บพท.” โดย รศ.ดร.ปุ่น เที่ยงบูรณธรรม รองผู้อำนวยการฝ่ายแผนและยุทธศาสตร์องค์กร หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ในงาน City Solution Days: เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่ วันที่…
“ในฐานะที่เป็นนายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด และในฐานะนายกสมาคมเทศบาลนครและเมือง ซึ่งในสมาคมเรามีสมาชิกที่ประกอบไปด้วย เทศบาลนครประมาณ 35 แห่ง และ เทศบาลเมืองประมาณ 220 แห่ง ผมอยากเชิญชวนพวกเรามองเมืองของเราไปด้วยกัน โจทย์วันนี้ของประเทศไทย ถ้าให้เปรียบเทียบก็เหมือนเราเป็นคนที่มีจมูกรูเดียว พึ่งพาส่วนกลาง และเดินทางมาอย่างนี้มาโดยตลอด จนมีการกระจายอำนาจเมื่อปี 2540 แต่ก็เป็นการกระจายอํานาจค่อนข้างที่จะเป็น ลูกครึ่งลูกผสม คือมีรัฐบาลคอยกําหนดกรอบทั้งการปฏิบัติงานและงบประมาณ ท้องถิ่นก็ทำงานในระดับพื้นที่ไป จริงอยู่ว่าเรื่องนี้จะไม่ได้เป็นอุปสรรคปัญหาต่อการพัฒนาเชิงพื้นที่เท่าไหร่ โดยเฉพาะกับกลุ่มผู้บริหารท้องถิ่นที่มีความตั้งใจจริง และแสวงหาโอกาสที่อยากจะพัฒนาบ้านเกิดเมืองนอนของตัวเองอย่างตลอดเวลา วันนี้สมาคมเทศบาลนครและเมือง มีโอกาสรวมตัวกันในการที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ แล้วหาช่องทางในการที่จะส่งเสริมต่อยอด ซึ่งในปีพ.ศ.2567 ก็เกิดความร่วมมือกับทาง บพท.…
ชวนอ่าน WeCitizens เมืองเชียงราย : เมืองนวัตกรรมการเกษตร Ebook ได้ที่ https://anyflip.com/jnmvd/iyvl/ Download PDF File : https://drive.google.com/.../1mQO8ZR9GTik02hfUPdS.../view... บอกเล่าเรื่องราวมุมมองเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด (Livable…
คนนครวัย 30 ปีขึ้นไปน่าจะคุ้นกับร้านหนังสือ “นาคร-บวรรัตน์” บนถนนราชดำเนิน ย่านท่าวัง ที่นี่คือร้านหนังสืออิสระที่เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมอ่าน-เขียน และแสดงผลงานศิลปะ รวมถึงเป็นศูนย์รวมของนักเขียนและศิลปิน ทั้งจากกลุ่มวรรณกรรม “นาคร” เหล่านักเขียนรางวัล และศิลปินแห่งชาติที่แวะเวียนมาอยู่เสมอ จนกลายเป็นแรงขับสำคัญที่ทำให้เมืองนครมีชื่อในฐานะเมืองแห่งนักเขียนและศิลปิน อดีตร้านหนังสือแห่งนี้ตั้งอยู่ภายใน…
สมัยก่อนพ่อเป็นนายหนังตะลุงที่หวงวิชามากจนมีโอกาสเข้าเฝ้าในหลวง ร.9คำตรัสของพระองค์ท่าน เปลี่ยนความคิดพ่อไปอย่างสิ้นเชิง “สมัยก่อน นายหนังหรือผู้แสดงหลักในหนังตะลุง ส่วนใหญ่เขาจะหวงวิชามากนะครับ มันเหมือนศิลปะการแสดงที่ถ่ายทอดกันอย่างจำกัด และนายหนังแต่ละคนก็จะมีศาสตร์เฉพาะตัวในการแสดงเช่นเดียวกับคุณพ่อของผม (สุชาติ ทรัพย์สิน) แกก็เป็นคนหวงวิชามาก ๆ ใครมาขอให้สอนตอกหนังหรือเชิดหุ่นนี่ยาก กระทั่งปี 2527…