แม้เราจะพึ่งพาเทคโนโลยีเป็นเครื่องมือหลัก
แต่แก่นสารของมันคือการคิดนโยบายที่ตอบโจทย์
ความต้องการของผู้คน
หัวใจสำคัญจึงไม่ใช่เทคโนโลยี แต่เป็นผู้คน
“หลังเรียนจบผมก็กลับมานครบ้านเกิด เข้าทำงานเป็นลูกจ้างเทศบาล ก่อนจะไต่เต้าขึ้นมาเรื่อย ๆ จนเป็นเจ้าหน้าที่วิเคราะห์แผนและนโยบายในปัจจุบัน
สี่ปีที่แล้ว ตอน ดร.โจ (กณพ เกตุชาติ) หาเสียงเพื่อรับเลือกตั้งนายกเทศมนตรีนครนครศรีธรรมราชสมัยแรก ท่านได้เสนอนโยบายเรื่องเมืองอัจฉริยะด้วยการนำเทคโนโลยีมาปรับใช้เพื่อทำให้เมืองน่าอยู่ พอท่านได้รับเลือกเข้ามา บทบาทของผมคือการช่วยท่านเขียนแผนดังกล่าว
ผมได้เรียนรู้จาก ดร.โจ หลายเรื่องมาก โดยเฉพาะกระบวนการคิดเชิงออกแบบ หรือ Design Thinking ซึ่งเป็นการคิดจากการศึกษาปัญหาของเมือง และหาแนวทางและแนวร่วมในการแก้ปัญหาด้วยกัน โดยแผนเมืองอัจฉริยะของนครจะโฟกัสไปที่ 5 จาก 7 ด้าน ได้แก่ การบริหารภาครัฐ การดำรงชีวิต สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และพลเมือง โดยล่าสุดเราพยายามจะขับเคลื่อนกรอบอีก 2 ด้านที่เหลืออย่าง การคมนาคมขนส่ง และพลังงาน ต่อไป
แอปพลิเคชัน LINE OA @Nakhoncity เป็นหนึ่งในผลลัพธ์จากกระบวนการคิดเชิงออกแบบที่ ดร.โจ นำมาใช้ แต่แรก เรากับสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (depa) ก็ดูแอปพลิเคชันและเครื่องมือหลากหลายมาก แต่พอมาพิจารณากันแล้ว เราพบว่าชาวบ้านแทบทุกคน ต่อให้จะมีความรู้ด้านเทคโนโลยีน้อยแค่ไหน พวกเขาก็สามารถสื่อสารกันผ่านไลน์ได้ และพอไปพูดคุยกับพวกเขา พวกเขาก็ต้องการเครื่องมือที่ใช้ง่าย ไม่ต้องเรียนรู้เยอะอย่างไลน์จริง ๆ
ด้วยเหตุนี้ ทั้งเทศบาลฯ depa และสยามอินโนซิตี้ (Siam Inno City) จึงลงพื้นที่ชุมชนไปหารือกับชาวบ้านถึงฟังก์ชันในแอปฯ ที่เขาต้องการ นั่นคือช่วงปลายปี 2564 ที่เราลงพื้นที่ และใช้เวลา 4 เดือนในการรวบรวมและสังเคราะห์ข้อมูล จนออกเป็นชุดคำสั่ง 20 หัวข้อที่ครอบคลุมตั้งแต่การทำธุรกรรม จ่ายค่าบริการ และร้องเรียนเรื่องเมืองในด้านต่าง ๆ บรรจุอยู่ในไลน์โอเอนี้
ปัจจุบัน ผลลัพธ์ก็เป็นไปได้อย่างที่ตั้งใจ เรามีผู้ลงทะเบียนใช้ไลน์โอเอขึ้นถึงหลักแสน และกลายมาเป็นช่องทางหลักที่ชาวบ้านสามารถทำธุรกรรมกับเทศบาลฯ โดยเราก็มีระบบหลังบ้านที่เข้มแข็ง ภายใต้กรอบนโยบายในการสะสางปัญหาให้ได้ภายใน 48 ชั่วโมง
ผมภูมิใจที่มีส่วนในการช่วยเขียนแผนเมืองอัจฉริยะนี้ ซึ่งทำให้เทศบาลฯ เราได้รับรางวัลระดับประเทศและนานาชาติ รวมถึงแผนต่อเนื่องอื่น ๆ เช่น ห้องเรียนเมตาเวิร์สที่มีการนำ AR และ VR มาใช้ รวมถึงแผนอัจฉริยะด้านสาธารณสุขอื่น ๆ
อย่างไรก็ดี ที่ภูมิใจที่สุดคือ แผนเหล่านี้ แม้เราจะพึ่งพาเทคโนโลยีเป็นเครื่องมือหลัก แต่แก่นสารของมันคือการคิดนโยบายที่มุ่งเน้น ‘ผู้คน’ และความต้องการของผู้คนเป็นศูนย์กลาง ชาวบ้านต้องการแบบไหน เรานำไปคิดวิเคราะห์ และออกแบบให้ตอบโจทย์กับความต้องการ เทคโนโลยีเหล่านี้จึงถูกใช้งานอย่างจริงจังมาจนถึงปัจจุบัน
และนั่นทำให้จากเทคโนโลยีที่มาช่วยอำนวยความสะดวก มันยังเป็นเครื่องมือเชื่อมผู้คนกับภาครัฐ ในการช่วยกันพัฒนาเมืองต่อไปในอนาคตด้วย”
#เทศบาลนครนครศรีธรรมราช #CIAP #มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ #มหาวิทยาลัยมหาสารคาม #WECITIZENS #บพท #PMUA #เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด
คนนครวัย 30 ปีขึ้นไปน่าจะคุ้นกับร้านหนังสือ “นาคร-บวรรัตน์” บนถนนราชดำเนิน ย่านท่าวัง ที่นี่คือร้านหนังสืออิสระที่เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมอ่าน-เขียน และแสดงผลงานศิลปะ รวมถึงเป็นศูนย์รวมของนักเขียนและศิลปิน ทั้งจากกลุ่มวรรณกรรม “นาคร” เหล่านักเขียนรางวัล และศิลปินแห่งชาติที่แวะเวียนมาอยู่เสมอ จนกลายเป็นแรงขับสำคัญที่ทำให้เมืองนครมีชื่อในฐานะเมืองแห่งนักเขียนและศิลปิน อดีตร้านหนังสือแห่งนี้ตั้งอยู่ภายใน…
สมัยก่อนพ่อเป็นนายหนังตะลุงที่หวงวิชามากจนมีโอกาสเข้าเฝ้าในหลวง ร.9คำตรัสของพระองค์ท่าน เปลี่ยนความคิดพ่อไปอย่างสิ้นเชิง “สมัยก่อน นายหนังหรือผู้แสดงหลักในหนังตะลุง ส่วนใหญ่เขาจะหวงวิชามากนะครับ มันเหมือนศิลปะการแสดงที่ถ่ายทอดกันอย่างจำกัด และนายหนังแต่ละคนก็จะมีศาสตร์เฉพาะตัวในการแสดงเช่นเดียวกับคุณพ่อของผม (สุชาติ ทรัพย์สิน) แกก็เป็นคนหวงวิชามาก ๆ ใครมาขอให้สอนตอกหนังหรือเชิดหุ่นนี่ยาก กระทั่งปี 2527…
เมืองเรามีสวนสาธารณะขนาดใหญ่ที่มีความพร้อม แต่พื้นที่ระดับชุมชนที่ชาวบ้านได้มาจัดกิจกรรมร่วมกัน แบบที่ไม่ต้องใช้พื้นที่ถนนสาธารณะน่ะ ยังไม่มี ถ้ามีจะดีมาก ๆ “ครอบครัวพี่แต่เดิมเป็นชาวนาอยู่นอกเขตเทศบาล กระทั่งพี่ชายและพี่สาวสอบติดโรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช แม่ก็เลยตัดสินใจย้ายเข้ามาทำงานในเมืองแม่มาปลูกบ้านอยู่แถวถนนพัฒนาการคูขวางราวปี 2521 ก่อนหน้าที่เขาจะตัดถนนเป็น 4 เลน ย่านที่เราอยู่ค่อนข้างเสื่อมโทรม เหมือนขยะใต้พรมของเมือง…
การจะทำให้เมืองเราเป็นเมืองอัจฉริยะปัจจัยสำคัญที่ต้องมีคือการมีโรงเรียนที่ตอบโจทย์การศึกษาด้านเทคโนโลยี “เวลาพูดถึงโรงเรียนในสังกัดเทศบาล หรือกระทั่งโรงเรียนวัดเนี่ย คนส่วนมากมักนึกถึงการเป็นโรงเรียนขยายโอกาส หรือทางเลือกสุดท้าย ไม่ใช่ทางเลือกหลักของผู้ปกครองส่วนใหญ่นักอย่างไรก็ตาม กับโรงเรียนทั้ง 8 แห่งในสังกัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นโรงเรียนวัดทั้งหมดด้วย กลับแตกต่างออกไป เพราะที่นี่กลายเป็นโรงเรียนที่เด็ก ๆ ในนครต้องสอบแข่งขันเพื่อเข้าเรียน กลายเป็นโรงเรียนชั้นนำในกลุ่มปฐมวัยไปสิ่งนี้ต้องยกเครดิตให้นายกเทศมนตรีสมนึก…
คนจากกรมหรือเทศบาลอื่น ๆ มาเยี่ยมก็ตกใจทำไมจำนวนคนแค่นี้ระบบไอทีของเมืองนครถึงพัฒนาได้เร็วนักซึ่งจริง ๆ มันไม่มีอะไรซับซ้อนเลย “ผมเป็นคนตรัง เรียนสายไอที จบมาก็เป็นโปรแกรมเมอร์ ทำงานอยู่บริษัทใหญ่ในกรุงเทพฯ รายได้ดีเลย และมีเส้นทางที่ก้าวหน้าในอาชีพ ปัญหาก็คือ แม่ผมเขาอยากให้รับราชการและอยากให้ทำงานใกล้บ้าน แต่นั่นล่ะครับ หลายคนทราบดีว่า…
นครเป็นเมืองที่น้ำท่าอุดมสมบูรณ์ค่ะซึ่งเรื่องนี้เป็นทั้งข้อดีและความท้าทายของเมืองอย่างมีนัยสำคัญ “นครเป็นเมืองที่น้ำท่าอุดมสมบูรณ์ค่ะ อาจจะสมบูรณ์ไปด้วยซ้ำ (หัวเราะ) จริงอยู่ เราไม่ได้มีแม่น้ำไหลผ่านตัวเมือง แต่ก็มีป่าต้นน้ำที่หมู่บ้านคีรีวงทางทิศตะวันตกของเมือง ซึ่งไหลผ่านเข้าเมืองผ่านลำคลองสายต่าง ๆความสมบูรณ์ของน้ำท่านี้ เป็นทั้งข้อดีและความท้าทายของเมืองอย่างมีนัยสำคัญ ข้อดีก็คือ เรามีน้ำใช้ไม่ขาด เทศบาลนครนครศรีธรรมราชมีสำนักการประปาที่ดูแลการผลิตน้ำประปาให้ผู้คนในเขตมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503…