“แม่เรียนทอผ้ามาจากแม่ (คุณยายซ้อน กำลังหาญ) และพี่สาว (ทองอยู่ กำลังหาญ) แม่ของแม่มีลูก 5 คน ลูกชาย 2 ลูกสาว 3 โดยลูกสาว 3 คนของบ้านจะทอผ้าเป็นทุกคน เพราะเกิดมาก็เห็นแม่ทอผ้าอยู่ใต้ถุนบ้านแล้ว ลูกๆ หลานๆ ที่เป็นผู้หญิงครอบครัวนี้ จะถูกจับมาฝึกทอผ้ากันทุกคน
ชุมชนคูบัวที่แม่อยู่เป็นคนไทยวน เราจึงพูดคำเมือง สำเนียงคล้ายๆ คนเชียงใหม่ แต่คนที่นี่จะไม่มีคำว่า ‘เจ้า’ ต่อท้าย ผู้หญิงชุมชนนี้เกือบทั้งหมดทอผ้าเป็น ตอนแม่โตขึ้นมาหน่อย ยายซ้อนก็ตั้งกลุ่มทอผ้าตีนจก ในช่วงหลังๆ บ้านเราเป็นบ้านไม่กี่หลังในชุมชนนี้ที่ทอผ้าซิ่นตีนจกได้ บ้านอื่นๆ ส่วนใหญ่เขาจะทอผ้าทั่วไป เพราะทำง่ายและขายได้ถูกกว่า แต่ยายซ้อนจะเน้นผ้าตีนจกเป็นหลัก
ตอนแรกแม่ไม่ได้มาช่วยทอที่บ้าน ก็ไปทำงานโรงงานทอผ้า และเป็นช่างเสริมสวย จนแต่งงานก็หันมาทำนาเป็นหลัก สลับกับการทอผ้าที่บ้าน
ยายทองอยู่ พี่สาวแม่จะเป็นคนรับช่วงต่อจากยายซ้อน ยายทองอยู่ปีนี้อายุ 92 ปี อายุมากกว่าแม่ 10 ปี เป็นคนที่สอนแม่ทอผ้า และเราก็ทอมาด้วยกันที่ใต้ถุนบ้านหลังนี้ตั้งแต่ยังสาว ยายทองอยู่เพิ่งเสียชีวิตไปสองสามวันนี้เอง ยังเสียใจไม่หาย เห็นกันอยู่ทุกวัน ตอนนี้รุ่นแม่ก็เหลือแม่คนเดียวแล้ว
เส้นด้ายที่แม่ใช้ทอผ้าทำจากฝ้ายที่เราปลูกเอง และเราก็เอาฝ้ายมาปั่นเป็นเส้นด้าย และนำไปย้อม แม่จำได้ว่าสมัยยายซ้อนยังอยู่ เวลานั่งปั่นด้าย แกจะชอบเล่าเรื่องในอดีต สมัยก่อนแกจะคำนวนจำนวนผ้าที่ทอ และก็ปลูกต้นฝ้ายให้ครอบคลุมจำนวนด้ายที่ต้องการ โดยปลูกไว้รอบบ้าน และบางส่วนปลูกตรงที่นาหลังการดำนาเสร็จ และก็ย้อมด้ายด้วยสีธรรมชาติที่หาได้แถวนี้
การทอผ้าลายจกนี่ซับซ้อนมากนะ เส้นยืนเป็นฝ้าย จกด้วยไหม และหุ้มด้วยฝ้าย ทำเป็นลวดลาย แม้แม่จะเรียนทอผ้ามาตั้งแต่เด็ก แต่เพิ่งมาเริ่มเรียนทอผ้าลายจกตอนโตแล้ว มาเรียนได้สัปดาห์เดียวกับแม่และยายทองอยู่ เราก็ท้อ ทำไมยากจัง แต่พอเห็นคนอื่นๆ ทอได้ เราก็บอกกับตัวเองว่าต้องทอให้ได้ ก็เริ่มตั้งใจจนเป็นเอง
ทุกวันนี้แม่อายุมากแล้ว ผ้าหนึ่งผืนจึงทอได้ช้า บางผืนอาจใช้เวลาสองเดือน เพราะแม่ทอใต้ถุนบ้าน วันไหนฝนตกหนัก ฝนสาดเข้ามาก็ทอไม่ได้ หรือตกค่ำ แสงสว่างไม่พอ ยุงก็เยอะ เราเลยทอตอนกลางคืนไม่ได้ ก็จะทอเฉพาะช่วงเช้ากับกลางวัน ทอเรื่อยๆ เพราะมีคนสั่งตลอด บางผืนที่ไม่มีออเดอร์ แม่ทอเก็บไว้ สักพักก็จะมีคนขับรถมาหาซื้ออยู่ตลอด
ก็เหมือนบ้านอื่นๆ ที่เรียนทอผ้าต่อๆ กันมาจากผู้ใหญ่ ยายซ้อนเรียนทอผ้ามาจากคุณยายของแม่ และยายซ้อนก็ส่งต่อให้ยายทองอยู่และแม่ แม่ไม่รู้หรอกว่าไทยวนที่บ้านคูบัวแตกต่างจากบ้านอื่นๆ อย่างไร แต่ถ้าตามที่นักวิชาการเขาบอกมาว่าคนไทยวนที่นี่อยู่กันมาสองร้อยกว่าปี การทอผ้าที่หมู่บ้านเราก็น่าจะมีอายุมากกว่านั้น แม่ก็ภูมิใจนะที่ได้มีส่วนในการสืบสาน และส่งต่อมรดกนี้ให้ลูกสาว ทุกวันนี้ลูกสาวแม่มีครอบครัวอยู่กรุงเทพฯ แต่เขาก็เอาทักษะการทอผ้าไปพัฒนาต่อเป็นการทออีกรูปแบบหนึ่ง ทอขายได้ราคาดีเลย”
พิมพ์ ชมพูเทศ
กลุ่มทอผ้าจกคุณยายซ้อน กำลังหาญ บ้านคูบัว อำเภอเมือง ราชบุรี
“เรามีโครงสร้างพื้นฐานในการเป็นสมาร์ทซิตี้พร้อมแต่ที่ผ่านมา เรายังไม่มีกลไกในการพัฒนาบุคคลในกรอบนี้และอีสปอร์ตจะกลไกหนึ่ง ที่เริ่มต้นจากเด็กและเยาวชน” ไม่เพียงแต่เทศบาลนครนครสวรรค์จะเป็นหนึ่งในเทศบาลแห่งแรกที่ได้รับการคัดเลือกโดย สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (depa) ให้เป็น เมืองอัจฉริยะ (Smart City) ตั้งแต่ปี 2564 หากแต่ในปัจจุบัน เทศบาลนครซึ่งมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับต้น ๆ…
“ผมไม่ได้ฝันว่าจะต้องมีซิลิคอนวัลเลย์ในนครสวรรค์แต่หวังว่าเราจะสามารถสร้างงานให้เด็กคนหนึ่งไม่ต้องเข้ากรุงเทพฯไม่ต้องทิ้งบ้านเกิดไปเพราะไม่มีโอกาส” “ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลพาโลกไปไกล เกมกลายเป็นสื่อที่ช่วยให้เด็กเรียนรู้และพัฒนาตัวเองอย่างน่าทึ่งผมยกตัวอย่างลูกชายผม เขาเรียนอยู่ ป.1 มีเกมอยู่ 2 เกมที่เขาเล่นประจำ คือ Sprunki และ Roblox สองเกมนี้เน้นเรื่องการแปรรูปจินตนาการให้กลายเป็นรูปธรรม ตอนแรกผมก็ไม่รู้อะไรเกี่ยวกับเกมนี้หรอก จนมาศึกษา…
“ผมไม่ได้ปฏิเสธการศึกษาในระบบ แต่ถ้าเราสามารถสร้างทางเลือกให้กับเด็กที่มีความฝันจริงจังผู้ใหญ่อย่างพวกเราก็ควรต้องหาวิธีส่งเสริมพวกเขา” “สำหรับการขับเคลื่อนอีสปอร์ตให้กลายเป็นหนึ่งในกลไกการพัฒนาเมือง ผมมองออกเป็น 2 ประเด็นหลัก ประเด็นแรกคือ ผมเคยสอนวิชาอีคอมเมิร์ซ (E-commerce) ที่คณะบริหารและการจัดการ มหาวิทยาลัยเจ้าพระยา และตระหนักดีว่าสิ่งที่ทำให้ศาสตร์นี้ รวมถึงศาสตร์อื่น ๆ ที่เชื่อมโยงกับโลกดิจิทัล สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงบวกให้กับผู้เรียน…
“อีสปอร์ตเป็นการสนับสนุนให้เด็กเข้าใจความหมายของการเล่นเกม ทั้งในแง่ของทีมเวิร์ก วินัย และการมีน้ำใจนักกีฬา” “ผมเล่นเกมมาตั้งแต่เด็กแล้วครับ แต่เมื่อก่อนไม่รู้เลยว่าเกมพวกนี้มันถูกนิยามในฐานะ ‘กีฬา’ ได้ จนมาเริ่มเล่น RoV (Arena of Valor) ซึ่งนอกจากพบว่า เขามีการแข่งขันกันในระดับนานาชาติมานานแล้ว ยังทำให้ผมเข้าใจนิยามของอีสปอร์ต…
“โจทย์ที่สำคัญคือ ไม่ใช่ว่าเราจะขับเคลื่อนอีสปอร์ตอย่างไร แต่เป็น เราจะเปลี่ยนทัศนคติของผู้คนต่อการเล่นเกมในฐานะกิจกรรมสร้างสรรค์ และพัฒนาทักษะอย่างไร?" ดร.อิศรา คงมี เป็นนักวิชาการด้านภาษา…เขาเป็นอาจารย์ประจำคณะมนุษยศาสตร์ เอกภาษาอังกฤษ มหาวิทยาลัยนเรศวร โดยจบปริญญาตรีและโทในสาขานี้โดยตรง จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และ University of Melbourne…
อ่าน WeCitizens เมืองนนทบุรีน่าอยู่ที่ชาญฉลาด Ebook ได้ที่ https://anyflip.com/jnmvd/zria/ Download PDF File : https://drive.google.com/file/d/1i8cV4rE0UCSgzDUjU4nk52TxKjp1Tnyo/view?usp=share_link บอกเล่าเรื่องราวมุมมองเมืองน่าอยู่ของคนเมืองนนทบุรี นำโดย นายกฯ สมนึก ธนเดชากุล นายกเทศมนตรีนครนนทบุรี (ดำรงตำแหน่ง มีนาคม 2564-…