[City Overview] สังคมสูงวัยไม่ใช่ปลายทางหากคือต้นทุนการพัฒนาของเทศบาลนครนนทบุรี

ด้วยสถานะของเทศบาลนครที่มีจำนวนประชากรมากที่สุดในประเทศไทย หรือราว 250,000 คน โดยมีสัดส่วนของผู้สูงอายุเกือบ 1 ใน 3 ของประชากรทั้งหมด เทศบาลนครนนทบุรีถือเป็นภาพสะท้อนที่ชัดเจนของการเข้าสู่สังคมสูงวัย ไม่เพียงในระดับประเทศ แต่รวมถึงในระดับมหภาคของสังคมโลก

ตั้งอยู่บนพื้นที่ 38.90 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุม 5 ตำบล ได้แก่ สวนใหญ่ ตลาดขวัญ บางเขน บางกระสอ และท่าทราย ขณะที่พื้นที่ฝั่งตะวันออกของเทศบาลนครนนทบุรีติดแม่น้ำเจ้าพระยา ชายแดนทางทิศตะวันออกและทิศใต้ยังเชื่อมติดกับกรุงเทพมหานคร ทำให้ตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา ที่นี่จึงเป็นหนึ่งในปริมณฑลสำคัญที่รองรับประชากรที่ขยายตัวมาจากเมืองหลวง พร้อมกับการเจริญเติบโตอย่างก้าวกระโดดภายในพื้นที่เอง จากการเป็นที่ตั้งของสำนักงานบริษัทขนาดใหญ่ ศูนย์ราชการแห่งใหม่ ศูนย์การค้าชั้นนำ ไปจนถึงการมาถึงของรถไฟฟ้าสายสีม่วง ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความเจริญทางเศรษฐกิจอย่างเป็นรูปธรรม

กระนั้น ดังที่กล่าวในตอนต้น แม้จะเป็นมหานครที่ทันสมัย และเป็นเทศบาลนครที่สามารถจัดเก็บรายได้สูงที่สุดในประเทศ หากก็เฉกเช่นเมืองอื่น ๆ ทั่วโลก นนทบุรีกำลังเผชิญกับปัญหาสังคมสูงวัยอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยง

ในปี 2566 นนทบุรีถูกจัดให้เป็น 1 ใน 10 จังหวัดที่มีผู้สูงอายุมากที่สุดในประเทศไทย โดยอยู่ในอันดับที่ 9 มีจำนวนผู้สูงวัยรวมทั้งจังหวัด 280,166 คน เฉพาะในเขตเทศบาลนครนนทบุรี จำนวนผู้สูงวัยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2562 ที่มี 63,302 คน จนถึงปี 2566 ที่มี 76,570 คน โดยปัจจุบันมีสัดส่วนคิดเป็น 31% ของประชากรทั้งหมด สะท้อนให้เห็นว่าเมืองได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยอย่างสมบูรณ์

ด้วยสถานการณ์ดังกล่าว เทศบาลนครนนทบุรีจึงให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้สูงวัยมาอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการเปิดศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ การยกระดับศูนย์บริการสาธารณสุข และการให้ความสำคัญกับการขยายพื้นที่สีเขียวและพื้นที่ผ่อนคลายทั่วเมือง

พร้อมกันนั้น กองการแพทย์ เทศบาลนครนนทบุรี ก็ยังได้ขับเคลื่อนการดูแลสุขภาพเชิงรุก ทั้งการนำแนวคิด “เวชศาสตร์วิถีชีวิต” (Lifestyle Medicine) มาใช้ดูแลสุขภาพผู้คนตั้งแต่ต้นทาง การส่งเจ้าหน้าที่ไปให้ความรู้และตรวจสุขภาพของประชาชนในชุมชน และโปรแกรมสุขภาพอื่น ๆ รวมถึงยังมีการนำเทคโนโลยี NakornNont Smart GIS มาใช้คัดกรองสุขภาพผู้สูงวัยแบบออนไลน์ และระบบ GIS Application Gallery ที่เชื่อมโยงฐานข้อมูลสุขภาพกับพื้นที่บริการ รวมถึงระบบ e-Service สำหรับการลงทะเบียนและตรวจสอบสิทธิ์เบี้ยยังชีพผู้สูงวัย ฯลฯ

แม้การดำเนินงานเหล่านี้จะทำให้เทศบาลนครนนทบุรีได้รับการยอมรับ และกลายเป็นต้นแบบของเมืองที่มีระบบดูแลผู้สูงวัยอย่างครอบคลุมและมีประสิทธิภาพในระดับประเทศ กระนั้นก็ตาม เทศบาลนครนนทบุรีก็หาได้หยุดเพียงเท่านี้ ด้วยความตระหนักดีว่า สังคมสูงวัยหาใช่ “ปลายทาง” แต่หากมีกลไกรอบด้านมาช่วยขับเคลื่อน นี่จะเป็น “โอกาส” ใหม่ในการพัฒนาเศรษฐกิจของเมือง

เทศบาลฯ จึงได้ร่วมกับ บพท. และนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ขับเคลื่อนโครงการเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด ทั้งการเก็บข้อมูลประชากรอย่างละเอียด การยกระดับแพลตฟอร์มดิจิทัลด้านสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุในเขตเทศบาลให้มีประสิทธิภาพและครอบคลุมการใช้งาน และการส่งเสริมนิเวศด้านการดูแลสุขภาพ ภายใต้กรอบแนวคิด “เวชศาสตร์วิถีชีวิต” ที่เป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญของกองการแพทย์

ข้อมูลเมือง แพลตฟอร์มดิจิทัลด้านสุขภาพ และเวชศาสตร์วิถีชีวิต จะเปลี่ยนสถานการณ์สังคมสูงวัยเต็มรูปแบบของนนทบุรีให้กลายเป็นต้นทุนใหม่ของการพัฒนาเมืองให้น่าอยู่และชาญฉลาดได้อย่างไร WeCitizens อาสาไปหาคำตอบพร้อมกัน


#เทศบาลนครนนทบุรี #บพท #pmua #มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ #wecitizens

Wecitizens Editor

Recent Posts

[The Insider]<br />พัชรี แซมสนธ์

“เมืองอาหารปลอดภัยไม่ได้ให้ประโยชน์แค่เฉพาะผู้คนในเขตเทศบาลฯแต่มันสามารถเป็นต้นแบบให้เมืองอื่น ๆ ที่อยากส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้คนได้เช่นกัน” “งานประชุมนานาชาติของสมาคมพืชสวนโลก (AIPH Spring Meeting Green City Conference 2025) ที่เชียงรายเป็นเจ้าภาพเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2568 ที่ผ่านมา เน้นย้ำถึงทิศทางการพัฒนาเมืองสีเขียว…

2 weeks ago

[The Insider]<br />พรทิพย์ จันทร์ตระกูล

“ทั้งพื้นที่การเรียนรู้ นโยบายเมืองอาหารปลอดภัย และโรงเรียนสำหรับผู้สูงวัยคือสารตั้งต้นที่จะทำให้เชียงรายเป็นเมืองแห่งสุขภาพ (Wellness City)” “กล่าวอย่างรวบรัด ภารกิจของกองการแพทย์ เทศบาลนครเชียงราย คือการทำให้ประชาชนไม่เจ็บป่วย หรือถ้าป่วยแล้วก็ต้องมีกระบวนการรักษาที่เหมาะสม ครบวงจร ที่นี่เราจึงมีครบทั้งงานส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค การรักษาเมื่อเจ็บป่วย และระบบดูแลต่อเนื่องถึงบ้าน…

2 weeks ago

[The Insider]<br />ณรงค์ศักดิ์ เตือนสกุล

“การจะพัฒนาเมือง ไม่ใช่แค่เรื่องสาธารณูปโภคแต่ต้องพุ่งเป้าไปที่พัฒนาคนและไม่มีเครื่องมือไหนจะพัฒนาคนได้ดีไปกว่า การศึกษา” “แม้เทศบาลนครเชียงรายจะเป็นเมืองแห่งการเรียนรู้ของยูเนสโกแห่งแรกของไทยในปี 2562 แต่การเตรียมเมืองเพื่อบรรลุเป้าหมายที่ว่านี้ เกิดขึ้นก่อนหน้านั้นหลายสิบปี ในอดีต เชียงรายเป็นเมืองที่ห่างไกลความเจริญ ทางเทศบาลฯ เล็งเห็นว่าการจะพัฒนาเมือง ไม่สามารถทำได้แค่การทำให้เมืองมีสาธารณูปโภคครบ แต่ต้องพัฒนาผู้คนที่เป็นหัวใจสำคัญของเมือง และไม่มีเครื่องมือไหนจะพัฒนาคนได้ดีไปกว่า ‘การศึกษา’…

2 weeks ago

[The Insider]<br />นนทพัฒ ถปะติวงศ์

“ถ้าอาหารปลอดภัยเป็นทางเลือกหลักของผู้บริโภคเชียงรายจะเป็นเมืองที่น่าอยู่กว่านี้อีกเยอะ” “นอกจากบทบาทของการพัฒนาชุมชนและสังคมสงเคราะห์ กองสวัสดิการสังคม เทศบาลนครเชียงราย ยังมีกลไกในการส่งเสริมเศรษฐกิจของพี่น้อง 65 ชุมชน ภายในเขตเทศบาลฯ โดยกลไกนี้ครอบคลุมการส่งเสริมสุขภาพ และช่วยดูแลสิ่งแวดล้อมในทางอ้อมด้วยกลไกที่ว่าคือ ‘สหกรณ์นครเชียงราย’ โดยสหกรณ์ฯ นี้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 2560 หลักเราคือการสนับสนุนเศรษฐกิจชุมชน…

2 weeks ago

[The Citizens]<br />ชวนพิศ สุริยวงค์

“แม่อยากปลูกผักปลอดภัยให้ตัวเองและคนในเมืองกินไม่ใช่ปลูกผักเพื่อส่งขาย แต่คนปลูกไม่กล้ากินเอง” “บ้านป่างิ้ว  ตั้งอยู่ละแวกสวนสาธารณะหาดนครเชียงราย เราและชุมชนฮ่องลี่ที่อยู่ข้างเคียงเป็นชุมชนเกษตรที่ปลูกพริก ปลูกผักไปขายตามตลาดมาแต่ไหนแต่ไร กระทั่งราวปี 2548 สำนักงานเกษตรอำเภอเมืองเชียงราย มาส่งเสริมให้ทำเกษตรปลอดภัย คนในชุมชนก็เห็นด้วย เพราะอยากทำให้สิ่งที่เราปลูกมันกินได้จริง ๆ ไม่ใช่ว่าเกษตรกรปลูกแล้วส่งขาย แต่ไม่กล้าเก็บไว้กินเองเพราะกลัวยาฆ่าแมลงที่ตัวเองใส่…

2 weeks ago

[The Citizens]<br />กาญจนา ใจปา และพิทักษ์พงศ์ เชอมือ

“วิวเมืองเชียงรายจากสกายวอล์กสวยมาก ๆขณะที่ผืนป่าชุมชนของที่นี่ก็มีความอุดมสมบูรณ์จนไม่น่าเชื่อว่านี่คือป่าที่อยู่ในตัวเมืองเชียงราย” “ก่อนหน้านี้เราเป็นพนักงานบริษัทเอกชนที่ต่างจังหวัด จนเทศบาลนครเชียงรายเขาเปิดสกายวอล์กที่ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนดอยสะเก็น และหาพนักงานนำชม เราก็เลยกลับมาสมัคร เพราะจะได้กลับมาอยู่บ้านด้วย ตรงนี้มีหอคอยชมวิวอยู่แล้ว แต่เทศบาลฯ อยากทำให้ที่นี่เป็นแหล่งท่องเที่ยว ก็เลยต่อขยายเป็นสกายวอล์กอย่างที่เห็น ซึ่งสุดปลายของมันยังอยู่ใกล้กับต้นยวนผึ้งเก่าแก่ที่มีผึ้งหลวงมาทำรังหลายร้อยรัง รวมถึงยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติบนภูเขา ในป่าชุมชนผืนนี้ จริง…

2 weeks ago