[ THE CITIZENS ] เมืองพนัสนิคมปราณี มูลผลาผู้ก่อตั้งศูนย์เครื่องจักสานใหญ่ที่สุดในโลก

“ก่อนการเข้ามาของนิคมอุตสาหกรรม พนัสนิคมก็เป็นเมืองเกษตรกรรมเหมือนเมืองอื่น ๆ ละแวกนี้ แตกต่างก็ตรงคนพนัสฯ มีฝีมือในด้านงานหัตถกรรม สมัยก่อนเขาจะปลูกต้นไผ่ไว้หัวไร่ปลายนา แล้วก็ตัดไผ่มาเป็นเครื่องมือ เป็นข้อง ไซ สุ่ม ไว้จับสัตว์น้ำหากิน หรือทำเป็นภาชนะใช้งาน ตั้งแต่เกิดมา ฉันก็เห็นคนพนัสฯ เขาทำเครื่องจักสานใช้เองแล้ว ซึ่งพวกเราก็ไม่ได้มองว่ามันจะเป็นสินค้าแต่อย่างใด

กระทั่งแม่ฉันเริ่มเอาเครื่องจักสานพวกนี้ลองไปวางขายที่ตลาดนัดตรงสนามหลวงนั่นล่ะ ปรากฏว่าขายดีมาก แม่กลับมาก็เลยเปิดรับซื้อเครื่องจักสานของชาวบ้านไปขาย กระทั่งตลาดนัดย้ายมาเปิดทุกวันเสาร์-อาทิตย์ข้างสวนจตุจักร จากเครื่องใช้ของคนทำนาทำไร่ มันก็กลายมาเป็นของฝากไปจนถึงของแต่งบ้านไป

พนัสนิคมเป็นเมืองเดียวในละแวกนี้ที่ยังมีงานหัตถกรรมชาวบ้านโดดเด่นอยู่ รอบ ๆ เราเขาเป็นโรงงานอุตสาหกรรมกันหมดแล้ว ฉันก็เลยมาคิดว่าในเมื่อเรามีสมบัตินี้ ก็น่าจะทำให้มันเป็นจุดขายของเมืองเราได้นะ จึงคุยกับคนในชุมชนเพื่อทำแหล่งเรียนรู้ เป็นพื้นที่สาธิตการทำเครื่องจักสาน เป็นพิพิธภัณฑ์แสดงผลงาน และเป็นร้านค้าพร้อมกันในตัว

ต้นเดือนพฤษภาคมของทุกปี พนัสนิคมจะมีประเพณีงานบุญกลางบ้าน หน่วยงานราชการเขาก็จะชวนให้ทุกชุมชนทำเครื่องจักสานมาประกวด ฉันเลยคิดว่าชุมชนเราน่าจะทำอะไรเด่น ๆ จึงเลือกทำเครื่องจักสานขนาดใหญ่ ให้อลังการไปเลย ตรงนี้เลยกลายมาเป็นจุดขาย เราทำเครื่องจักสานขนาดใหญ่เอาไปโชว์ทุกปี โดยเปลี่ยนธีมทุกปี บางปีเราเอาตำนานเมืองอย่างพระรถเสน มาทำเป็นประติมากรรมพระรถเสนอุ้มไก่ ปีนี้เพิ่งทำห้องหุ่นเป็นคอลเลกชันเสื้อผ้าไทยเดิมมาจัดแสดง เป็นต้น จากนั้นก็เก็บมาจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ ฉันเลยตั้งชื่อพื้นที่นี้ว่า ‘ศูนย์จักสานที่ใหญ่ที่สุดในโลก’ เพราะไม่คิดว่าจะมีใครจะจริงจังกับการทำเครื่องจักสานใหญ่เท่าเราแล้ว (ยิ้ม)

ถามว่ามีคนรุ่นใหม่มาสืบต่อไหม ถ้าที่ศูนย์ฯ ฉัน น้อยสุดก็น่าจะอายุ 50-60 ปีแล้ว (หัวเราะ) เด็กกว่านั้นเขาไม่สนใจหรอก เขาทำงานออฟฟิศหรือราชการน่าจะดีกว่า แต่ใช่ว่าพนัสนิคมจะไม่มีคนสืบต่อเรื่องนี้นะ หลาย ๆ ชุมชนเขาก็มีธุรกิจที่ทำเครื่องจักสานที่มีรูปแบบเฉพาะตัว ซึ่งส่งไปขายต่างประเทศทำรายได้ไม่น้อย และก็มีแนวโน้มที่จะมีมากขึ้นอีกในอนาคต ฉันคิดว่าเครื่องจักสานมันไม่น่าจะหายไปจากบ้านเกิดเราได้ง่าย ๆ หรอก”  

#ศูนย์เครื่องจักสานใหญ่ที่สุดในโลก #เทศบาลเมืองพนัสนิคม #บพท #pmua #โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่การเป็นเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด #CIAP #wecitizens

Wecitizens Editor

Recent Posts

CITY ON THE MOVE : CIAP ระยะที่ 2 บพท. ผนึกกำลัง 45 พื้นที่ รวมพลังพัฒนาเมืองน่า

ผศ. ดร.มณีรัตน์ วงษ์ซิ้มหัวหน้าโครงการโปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาดCIAP | นายฉัตรกุล ชื่นสุวรรณกุลที่ปรึกษาโครงการ CIAP ประธานกรรมาธิการสถาบันพัฒนาเมือง และอดีตรองนายกเทศบาลเมืองสระบุรี  ในงาน CITY SOLUTION DAY : เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่27 กันยายน 2568 ณ โรงแรมเซ็นทารา แกรนด์…

4 weeks ago

CITY ON THE MOVE : ปลดล็อคศักยภาพท้องถิ่นใหม่ กับ 4 ยุทธศาสตร์การพัฒนาเมือง

การบรรยายในหัวข้อ “ภาพรวมการขับเคลื่อนงานวิจัยและนวัตกรรมเพื่อการพัฒนาเมืองน่าอยู่และการกระจายศูนย์กลางความเจริญของหน่วย บพท.” โดย รศ.ดร.ปุ่น เที่ยงบูรณธรรม รองผู้อำนวยการฝ่ายแผนและยุทธศาสตร์องค์กร หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ในงาน City Solution Days: เปิดเมือง เปลี่ยนเมือง สู่อนาคตเมืองน่าอยู่ วันที่…

4 weeks ago

CITY ON THE MOVE :<br />สถาบันพัฒนาเมือง มิติใหม่งานพัฒนาเมือง

“ในฐานะที่เป็นนายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด และในฐานะนายกสมาคมเทศบาลนครและเมือง ซึ่งในสมาคมเรามีสมาชิกที่ประกอบไปด้วย เทศบาลนครประมาณ 35 แห่ง และ เทศบาลเมืองประมาณ 220 แห่ง ผมอยากเชิญชวนพวกเรามองเมืองของเราไปด้วยกัน โจทย์วันนี้ของประเทศไทย ถ้าให้เปรียบเทียบก็เหมือนเราเป็นคนที่มีจมูกรูเดียว พึ่งพาส่วนกลาง และเดินทางมาอย่างนี้มาโดยตลอด จนมีการกระจายอำนาจเมื่อปี 2540 แต่ก็เป็นการกระจายอํานาจค่อนข้างที่จะเป็น ลูกครึ่งลูกผสม คือมีรัฐบาลคอยกําหนดกรอบทั้งการปฏิบัติงานและงบประมาณ ท้องถิ่นก็ทำงานในระดับพื้นที่ไป จริงอยู่ว่าเรื่องนี้จะไม่ได้เป็นอุปสรรคปัญหาต่อการพัฒนาเชิงพื้นที่เท่าไหร่ โดยเฉพาะกับกลุ่มผู้บริหารท้องถิ่นที่มีความตั้งใจจริง และแสวงหาโอกาสที่อยากจะพัฒนาบ้านเกิดเมืองนอนของตัวเองอย่างตลอดเวลา   วันนี้สมาคมเทศบาลนครและเมือง มีโอกาสรวมตัวกันในการที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ แล้วหาช่องทางในการที่จะส่งเสริมต่อยอด ซึ่งในปีพ.ศ.2567 ก็เกิดความร่วมมือกับทาง บพท.…

4 weeks ago

WeCitizens : เมืองเชียงราย

ชวนอ่าน WeCitizens เมืองเชียงราย : เมืองนวัตกรรมการเกษตร Ebook ได้ที่ https://anyflip.com/jnmvd/iyvl/ Download PDF File : https://drive.google.com/.../1mQO8ZR9GTik02hfUPdS.../view... บอกเล่าเรื่องราวมุมมองเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด (Livable…

2 months ago

[City’s Movement]<br />บวรนคร

คนนครวัย 30 ปีขึ้นไปน่าจะคุ้นกับร้านหนังสือ “นาคร-บวรรัตน์” บนถนนราชดำเนิน ย่านท่าวัง ที่นี่คือร้านหนังสืออิสระที่เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมอ่าน-เขียน และแสดงผลงานศิลปะ รวมถึงเป็นศูนย์รวมของนักเขียนและศิลปิน ทั้งจากกลุ่มวรรณกรรม “นาคร” เหล่านักเขียนรางวัล และศิลปินแห่งชาติที่แวะเวียนมาอยู่เสมอ จนกลายเป็นแรงขับสำคัญที่ทำให้เมืองนครมีชื่อในฐานะเมืองแห่งนักเขียนและศิลปิน อดีตร้านหนังสือแห่งนี้ตั้งอยู่ภายใน…

2 months ago

[The Citizens]<br />วาที ทรัพย์สิน

สมัยก่อนพ่อเป็นนายหนังตะลุงที่หวงวิชามากจนมีโอกาสเข้าเฝ้าในหลวง ร.9คำตรัสของพระองค์ท่าน เปลี่ยนความคิดพ่อไปอย่างสิ้นเชิง “สมัยก่อน นายหนังหรือผู้แสดงหลักในหนังตะลุง ส่วนใหญ่เขาจะหวงวิชามากนะครับ มันเหมือนศิลปะการแสดงที่ถ่ายทอดกันอย่างจำกัด และนายหนังแต่ละคนก็จะมีศาสตร์เฉพาะตัวในการแสดงเช่นเดียวกับคุณพ่อของผม (สุชาติ ทรัพย์สิน) แกก็เป็นคนหวงวิชามาก ๆ ใครมาขอให้สอนตอกหนังหรือเชิดหุ่นนี่ยาก กระทั่งปี 2527…

2 months ago