“ครอบครัวตั้งแต่รุ่นอากงอาม่าอยู่ที่นี่กันหมด ค้าขายอยู่ตรงท่าน้ำดับเพลิง สมัยก่อนเรียก ท่าปากเพรียว คนจีนเรียก ปั๊กเพียว เป็นท่าเรือริมแม่น้ำป่าสักที่ลงของจากกรุงเทพฯ เข้ามา บ้านที่อยู่ก็โยกย้ายบ้างแต่ก็อยู่บริเวณตลาดนี่แหละ เราเคยชินกับชีวิตที่อยู่ใจกลางเมือง เราหิวเดินไปซื้อได้ เหงา ๆ ก็เดินมาหาเพื่อนในตลาด ทุกคนในตลาดก็รู้จักกันเกือบทั้งหมด เราเคยไปอยู่กรุงเทพฯ กับต่างประเทศหลายปี ช่วงโควิด-19 ก็อยากกลับบ้านมาอยู่กับครอบครัว เมื่อปีที่แล้ว เราทำงานอาสาสมัครชุมชน และได้รับเลือกตั้งเป็นประธานกรรมการชุมชนวัดศรีบุรีรตนาราม (วัดเพรียว) ครอบคลุมเขตตลาดใน โรงเจบ้วนเฮงตั๊ว สถานีรถไฟ จำนวนประชากรในชุมชนประมาณ 2,000 คนเศษ
กิจวัตรประจำทุกวันคือ เดินจากบ้านไม่กี่ก้าวถึงในตัวตลาด ก็เดินทักทายอากู๋ อาซิ่ม อาแปะ อาเจ้ หรือเรามีข่าวสารประชาสัมพันธ์ หรือรับฟังความคิดเห็นในแต่ละวัน อาจจะถนนวันนี้มีเสียงดังนะ วันนี้ไฟฟ้าดับนะ ก็ต้องขอความอนุเคราะห์จากบ้านใกล้เรือนเคียงหรือแต่ละจุดด้วยว่าถ้าเห็นอะไรผิดปกติช่วยโทรมาแจ้ง เราก็แจ้งต่อไปหน่วยงานที่รับผิดชอบหรือทางเทศบาลฯ เรารีบดำเนินการให้ทันที เพราะที่นี่คือบ้านเรา เจ้าหน้าที่หรือผู้เกี่ยวข้องเองก็มาดำเนินการแก้ไขให้ไวเหมือนกัน
กลับมาอยู่บ้านประมาณ 3 ปี ก็เห็นว่าสภาพเศรษฐกิจในเมืองค่อนข้างซบเซา ส่วนหนึ่งจากการขยายตัวเศรษฐกิจออกรอบนอก คนที่อยู่ในเมืองใช้ชีวิตเปลี่ยนไป บางคนมีร้านอยู่ในตลาด มีบ้านอยู่รอบนอก ตอนเช้ามาค้าขาย ตอนเย็นกลับ แล้วพฤติกรรมคนส่วนมากก็เปลี่ยนมาซื้อของออนไลน์ หรือดิลิเวอรี การแข่งขันค่อนข้างสูง มีการกระจายตัวมากขึ้น คนไม่จำเป็นต้องเข้าเมือง ที่จอดรถก็หายาก ใจกลางเมืองที่เราอยู่ ณ ปัจจุบัน ไม่ใช่เป็นเมืองใหญ่ ค่อนข้างมีขอบเขตจำกัด พื้นที่ของเอกชนเยอะ พื้นที่หลวงจริง ๆ คือน้อยมาก ตลาดก็ขยายตัวได้แค่นี้เนอะ ผู้บริโภคก็น้อยลง เขาจะเข้ามาก็ต่อเมื่อต้องการซื้อสินค้าที่จำเป็นจริง ๆ ที่รอบนอกไม่มี ก็คิดว่าตลาดจะหมุนเวียนคึกคักขึ้นคือมีของหรือบริการที่ต้องเข้ามาซื้อที่นี่เท่านั้น อย่างช่วงโรงเรียนเปิดเทอม ผู้ปกครองจะพาเด็กมาซื้อเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เขายังนิยมมา เพราะซื้อแล้วร้านค้าปักชื่อให้เลย อำนวยความสะดวก ถ้าไปซื้อตามห้าง ก็ต้องมาหาที่ปักชื่ออยู่ดี
ของที่ขายในตลาดก็บอกช่วงเวลาเหมือนกัน เทศกาลตรุษจีน วาเลนไทน์ เชงเม้ง หรือสงกรานต์ที่ทุกคนก็เข้ามาซื้อพวกเสื้อลายดอก ผ้าขาวม้า ผ้าถุง ผ้านุ่ง ผ้าไหม ผ้าซิ่น คือจะไปซื้อห้างก็ไม่ได้ครอบคลุมทุกอย่างนะ ที่นี่มีความหลากหลายเยอะกว่า ลองใส่ได้ หลายสี หลายลาย หลายรุ่น หลายไซส์ อย่างช่วงงานตรุษจีน คนเข้ามาซื้อชุดจีน ชุดสีแดง ซื้อตรงนี้ปุ๊บก็ใส่เดินไปถ่ายรูปได้เลย แล้วเป็นเรื่อง human touch ด้วย เข้ามาพูดคุยกับอาเฮียอาเจ้ ร้านนี้รู้จักกันเดี๋ยวมาอุดหนุนหน่อย สังคมคนไทยยังมีความเอื้อเฟื้อ คุ้นเคยกัน หรือเวลามีกิจกรรมอะไร เราอุดหนุนคนในชุมชนเรา ซื้อแกงร้านนี้ ซื้อขนมร้านนี้ ซื้อน้ำร้านนี้ เป็นการกระจายรายได้ในชุมชน
สิ่งที่คนในชุมชนรวมทั้งเราด้วยอยากให้พัฒนา หนึ่ง) สภาพการจราจร ช่วงเช้ากับช่วงเย็นทุกวันคือรถติดมาก รางรถไฟก็อยู่ใจกลางเมือง พอรถไฟมา ก็ต้องรอรถไฟอีก สอง) อยากกระตุ้นเศรษฐกิจในชุมชน นายกเชน (ธีรรัตน์ จึงยิ่งเรืองรุ่ง นายกเทศมนตรีเมืองสระบุรี) ก็จัดกิจกรรมต่าง ๆ ขึ้นมา โซนเมืองของเราเป็นตรงกลางของการจัดงานเลย ไม่ว่าจะเป็นตรุษจีน สงกรานต์ ลอยกระทง มันอาจจะกระตุ้นเศรษฐกิจช่วงเทศกาล แต่ก็ยังดีกว่าไม่มีเลย หากมีการจัดงาน ประชาสัมพันธ์ให้คนเข้ามา ตรงนี้มีจุดเช็กอิน มีวัดโบราณ มีของกินอร่อย ๆ คือเขาจัดกิจกรรมอะไร คนในชุมชนพร้อมที่จะร่วมอยู่แล้วทุกครั้ง ทุกคนไม่อยากให้เมืองเงียบ และซบเซา”
#ชุมชนวัดศรีรตนาราม #เทศบาลเมืองสระบุรี #คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย #โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่อย่างชาญฉลาดในระดับพื้นที่ #CIAP #บพท #wecitizens
“เมืองอาหารปลอดภัยไม่ได้ให้ประโยชน์แค่เฉพาะผู้คนในเขตเทศบาลฯแต่มันสามารถเป็นต้นแบบให้เมืองอื่น ๆ ที่อยากส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้คนได้เช่นกัน” “งานประชุมนานาชาติของสมาคมพืชสวนโลก (AIPH Spring Meeting Green City Conference 2025) ที่เชียงรายเป็นเจ้าภาพเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2568 ที่ผ่านมา เน้นย้ำถึงทิศทางการพัฒนาเมืองสีเขียว…
“ทั้งพื้นที่การเรียนรู้ นโยบายเมืองอาหารปลอดภัย และโรงเรียนสำหรับผู้สูงวัยคือสารตั้งต้นที่จะทำให้เชียงรายเป็นเมืองแห่งสุขภาพ (Wellness City)” “กล่าวอย่างรวบรัด ภารกิจของกองการแพทย์ เทศบาลนครเชียงราย คือการทำให้ประชาชนไม่เจ็บป่วย หรือถ้าป่วยแล้วก็ต้องมีกระบวนการรักษาที่เหมาะสม ครบวงจร ที่นี่เราจึงมีครบทั้งงานส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค การรักษาเมื่อเจ็บป่วย และระบบดูแลต่อเนื่องถึงบ้าน…
“การจะพัฒนาเมือง ไม่ใช่แค่เรื่องสาธารณูปโภคแต่ต้องพุ่งเป้าไปที่พัฒนาคนและไม่มีเครื่องมือไหนจะพัฒนาคนได้ดีไปกว่า การศึกษา” “แม้เทศบาลนครเชียงรายจะเป็นเมืองแห่งการเรียนรู้ของยูเนสโกแห่งแรกของไทยในปี 2562 แต่การเตรียมเมืองเพื่อบรรลุเป้าหมายที่ว่านี้ เกิดขึ้นก่อนหน้านั้นหลายสิบปี ในอดีต เชียงรายเป็นเมืองที่ห่างไกลความเจริญ ทางเทศบาลฯ เล็งเห็นว่าการจะพัฒนาเมือง ไม่สามารถทำได้แค่การทำให้เมืองมีสาธารณูปโภคครบ แต่ต้องพัฒนาผู้คนที่เป็นหัวใจสำคัญของเมือง และไม่มีเครื่องมือไหนจะพัฒนาคนได้ดีไปกว่า ‘การศึกษา’…
“ถ้าอาหารปลอดภัยเป็นทางเลือกหลักของผู้บริโภคเชียงรายจะเป็นเมืองที่น่าอยู่กว่านี้อีกเยอะ” “นอกจากบทบาทของการพัฒนาชุมชนและสังคมสงเคราะห์ กองสวัสดิการสังคม เทศบาลนครเชียงราย ยังมีกลไกในการส่งเสริมเศรษฐกิจของพี่น้อง 65 ชุมชน ภายในเขตเทศบาลฯ โดยกลไกนี้ครอบคลุมการส่งเสริมสุขภาพ และช่วยดูแลสิ่งแวดล้อมในทางอ้อมด้วยกลไกที่ว่าคือ ‘สหกรณ์นครเชียงราย’ โดยสหกรณ์ฯ นี้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 2560 หลักเราคือการสนับสนุนเศรษฐกิจชุมชน…
“แม่อยากปลูกผักปลอดภัยให้ตัวเองและคนในเมืองกินไม่ใช่ปลูกผักเพื่อส่งขาย แต่คนปลูกไม่กล้ากินเอง” “บ้านป่างิ้ว ตั้งอยู่ละแวกสวนสาธารณะหาดนครเชียงราย เราและชุมชนฮ่องลี่ที่อยู่ข้างเคียงเป็นชุมชนเกษตรที่ปลูกพริก ปลูกผักไปขายตามตลาดมาแต่ไหนแต่ไร กระทั่งราวปี 2548 สำนักงานเกษตรอำเภอเมืองเชียงราย มาส่งเสริมให้ทำเกษตรปลอดภัย คนในชุมชนก็เห็นด้วย เพราะอยากทำให้สิ่งที่เราปลูกมันกินได้จริง ๆ ไม่ใช่ว่าเกษตรกรปลูกแล้วส่งขาย แต่ไม่กล้าเก็บไว้กินเองเพราะกลัวยาฆ่าแมลงที่ตัวเองใส่…
“วิวเมืองเชียงรายจากสกายวอล์กสวยมาก ๆขณะที่ผืนป่าชุมชนของที่นี่ก็มีความอุดมสมบูรณ์จนไม่น่าเชื่อว่านี่คือป่าที่อยู่ในตัวเมืองเชียงราย” “ก่อนหน้านี้เราเป็นพนักงานบริษัทเอกชนที่ต่างจังหวัด จนเทศบาลนครเชียงรายเขาเปิดสกายวอล์กที่ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนดอยสะเก็น และหาพนักงานนำชม เราก็เลยกลับมาสมัคร เพราะจะได้กลับมาอยู่บ้านด้วย ตรงนี้มีหอคอยชมวิวอยู่แล้ว แต่เทศบาลฯ อยากทำให้ที่นี่เป็นแหล่งท่องเที่ยว ก็เลยต่อขยายเป็นสกายวอล์กอย่างที่เห็น ซึ่งสุดปลายของมันยังอยู่ใกล้กับต้นยวนผึ้งเก่าแก่ที่มีผึ้งหลวงมาทำรังหลายร้อยรัง รวมถึงยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติบนภูเขา ในป่าชุมชนผืนนี้ จริง…