[The Insider]อารีวรรณ จั่นเพ็ชร์พยาบาลวิชาชีพชำนาญการและหัวหน้าศูนย์บริการสาธารณสุขที่ 6 สนามบินน้ำ

“ศูนย์บริการสาธารณสุขที่ 6 เป็น 1 ใน 11 ศูนย์ในสังกัดกองแพทย์ เทศบาลนครนนทบุรี ทำหน้าที่ให้บริการด้านสุขภาพประจำพื้นที่ แม้จะไม่ใช่โรงพยาบาล แต่ก็มีระบบการรักษาครบวงจร สามารถตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคได้เอง เพียงแต่ไม่มีแผนกผู้ป่วยในหรือให้คนไข้พักรักษาตัวค้างคืน

ด้วยความที่นนทบุรีเป็นเมืองที่มีประชากรหนาแน่น และมีผู้สูงอายุเกิน 20% ของประชากรทั้งหมด ศูนย์ของเราจึงต้องขยายบริการให้ครอบคลุม เพื่อแบ่งเบาภาระของโรงพยาบาลพระนั่งเกล้า ซึ่งเป็นโรงพยาบาลหลักในพื้นที่ เราจึงมีทั้งคลินิกโรคไตเรื้อรังที่ให้บริการฟอกไต เบาหวาน กระดูก และอื่น ๆ พร้อมห้องแล็บตรวจเลือด เอกซเรย์ ทันตกรรม แพทย์แผนไทย และแผนกทันตกรรม

บริการที่ครอบคลุมเช่นนี้ ไม่เพียงสะท้อนความหนาแน่นของประชากร แต่ยังชี้ให้เห็นว่า เมืองของเรามีผู้ป่วย โดยเฉพาะผู้สูงวัยที่เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) เช่น เบาหวาน ความดัน ตับแข็ง ไต และมะเร็ง อยู่เป็นจำนวนมาก ไม่เฉพาะในเขตเทศบาลนคร แต่รวมถึงพื้นที่ใกล้เคียงอย่างปากเกร็ดที่เข้ามาใช้บริการด้วย

แม้เราจะมีบุคลากรหลากหลาย ตั้งแต่พนักงานธุรการ นักวิชาการสาธารณสุข ไปจนถึงแพทย์กว่า 60 คน แต่ก็ยังไม่เพียงพอรองรับจำนวนคนไข้ ทำให้ต้องจ้างพนักงานพาร์ตไทม์เข้ามาช่วยอย่างต่อเนื่อง

ด้วยเหตุนี้ กองการแพทย์จึงนำแนวทางส่งเสริมสุขภาพเชิงรุก ‘เวชศาสตร์วิถีชีวิต’ หรือ LM (Lifestyle Medicine) ที่เรียนรู้จากกรมอนามัย มาใช้ในการป้องกันโรค โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงวัยทุกชุมชนในเขตเทศบาล แนวทางนี้พูดง่าย ๆ คือ ‘กันไว้ดีกว่าแก้’ หากสามารถปรับพฤติกรรมประชาชนได้ตั้งแต่ต้น ก็จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการรักษา รวมถึงลดภาระอื่น ๆ อย่างมีนัยสำคัญ

นอกจากการเปิด ‘คลินิกเวชศาสตร์วิถีชีวิต’ เพิ่มขึ้น ตัวเราเองยังรับผิดชอบดูแลหนึ่งในหกเสาหลักของ LM คือ ‘ความสัมพันธ์เชิงบวกกับครอบครัวและคนรอบข้าง’ ที่เน้นการดูแลสุขภาพจิต ในคลินิกนี้มีเจ้าหน้าที่ให้คำปรึกษา รวมถึงออกพื้นที่ไปยังชุมชนต่าง ๆ เพื่อสร้างความเข้าใจ เพราะความสัมพันธ์ที่ดีส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพและการจัดการอารมณ์

เพื่อให้แนวทาง LM เข้าถึงชีวิตประจำวันของประชาชนอย่างแท้จริง เทศบาลนครนนทบุรีจึงร่วมกับ บพท. พัฒนาแอปพลิเคชันประเมินสุขภาพ เพื่อใช้ติดตามผลและสร้างแรงจูงใจให้ผู้ปฏิบัติตามแนวทางได้เห็นความก้าวหน้าและผลลัพธ์ด้านสุขภาพของตนเอง พี่มองว่านี่คือโมเดลที่ดี และสามารถขยายผลไปยังเมืองอื่น ๆ ได้ แต่ต้องควบคู่กับการสร้างสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการดูแลสุขภาพ เพื่อให้ประชาชนรู้สึกว่า การดูแลตัวเองเป็นเรื่องง่าย และไม่ต้องลงทุนมาก”

#เทศบาลนครนนทบุรี #มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ #บพท #pmua #CIAP #โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดกระบวนการเพื่อมุ่งสู่การเป็นเมืองน่าอยู่ที่ชาญฉลาด