ก่อนอื่นผมขอขอบคุณท่านนายกฯ สมาคมเทศบาลนครและเมือง เจ้าหน้าที่เทศบาล อาจารย์ นักวิจัยทุกท่าน ขอขอบคุณที่ร่วมยืนหยัดในเรื่องการใช้ความรู้ ใช้ข้อมูลเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง วันนี้เราจะได้รับฟังกันและกันถึงประสบการณ์ ที่เราร่วมทำงานกันเกือบ 1 ปี
ที่ผ่านมาเราต่างพบว่า ข้อมูล คือ ต้นทุนสำคัญ วันนี้ความท้าทายจึงอยู่ที่ว่าเราจะทํายังไงเพื่อใช้ข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผมเชื่อมั่นว่าในเรื่องของความรู้ข้อมูล ถ้าไม่ลงมือทำในระดับ ท้องถิ่นของเรา โอกาสที่จะประสบความสําเร็จในงานพัฒนาเมืองจะเป็นไปได้ยากมาก เพราะอย่างที่เราทราบโครงสร้างสังคมและการบริหารของเรามันแยกส่วนเป็นขนมชั้น แบ่งระหว่างรัฐบาลส่วนกลาง ท้องถิ่นและภาคประชาชน การทำงานเป็นแบบแนวตั้ง ไม่ต่อเนื่องกัน และมีรอยแยก วัตถุประสงค์หลักของพวกเรา คือ การใช้ข้อมูลเมืองให้ได้มากที่สุด และผมคิดว่าเราน่าจะเป็นทีมแรกๆ ที่จัดการและใช้ข้อมูล ผสานกับองค์ความรู้ เทคโนโลยี และกลไกซึ่งก็คือผู้คน ช่วยกันสร้างเมืองที่เรารักให้น่าอยู่
กลไกที่เราพูดถึง คือ ผู้คน รวมกันเป็นขบวนแล้วออกเดินทางไปด้วยกัน คือ ขบวนของคนที่รัก เมือง และช่วยกันมองเมือง และตั้งคำถามว่าเมืองของเราเป็นอย่างไรเรารู้จักเมืองของเราดีแค่ไหน ตัวชี้วัดสําคัญ ในการบริหารท้องถิ่น ที่จะนำพาให้เมืองของเราดีขึ้น
อย่าลืมนะครับว่าคือ ครูบาศรีวิชัย ท่านไม่ได้สร้างถนนขึ้นดอยสุเทพด้วยตัวคนเดียว มันคือ Crowdfunding ที่มีศรัทธาประชาชนมากมายเป็นแรงหนุน งานสำคัญของเราอีกข้อคือ การปลุกให้ภาคประชาชนและพลเมืองลุกขึ้นมาทำงานบนข้อมูลและองค์ความรู้ แล้วมาช่วยกันมอง และเลือกประเด็นสำคัญในการพัฒนาเมือง บางเมืองอาจเลือกเรื่อง ผู้สูงอายุ บางเมืองเลือกเรื่องภัยพิบัติ บางเมืองเป็นสิ่งแวดล้อม หรือเมืองวัฒนธรรม
นี่คือสิ่งที่เราทำด้วยกันวันนี้คือ แทนที่จะตั้งรับรอปัญหา เรามองว่าเรื่องต่างๆ เหล่านี้เป็นโอกาส ช่วยกันกำหนดประเด็น แล้วใช้ข้อมูลวิเคราะห์ ตัดสินใจ เรียนรู้มีประสบการณ์การทำงานด้วยกัน
และต่อมาคือ การมองและผลักดันไปให้ถึงการลงทุน งานต่างๆ ที่เราทำถ้าลงทุนไม่ได้มันก็เลื่อนลอยนะครับ Gap ตรงนี้เราต้องช่วยกันปิดให้ได้ ปีนี้ หรือปีหน้าเราต้องทำเรื่องนี้ ศึกษา feasibility ความคุ้มค่าของการลงทุน อย่าลืมว่าเราทุกใช้ภาษีของประชาชน เอกชน และของเราทุกคน การจะสร้างเมืองที่น่าอยู่และชาญฉลาดต้องตอบเรื่องนี้ให้ได้ว่า ลงทุนแล้วมันต้องคุ้มค่า บางคนการอาจจะได้กลับมาเป็นตัวเงิน หลายโครงการเป็นความคุ้มค่าในรูปแบบอื่น ก็ต้องชี้ให้ชัดเจนเห็นภาพ แน่นอนว่าเรื่องนี้ไม่ง่าย และเหนื่อยมากสำหรับเทศบาล หรือท้องถิ่นเล็กๆ แต่เราต้องสร้างท้องถิ่นที่จัดการตัวเองได้ ขึ้นมาให้ได้สร้างการพัฒนาที่ไม่ต้องพึงพาส่วนกลางแต่เพียงอย่างเดียว
อีกเรื่องที่ผมอยากชวนคิดว่า วันนี้เราต้องไป Benchmark กันเองแต่ต้องมองไปที่เมืองทั่วโลกอย่างญี่ปุ่น มาเลเซีย หรือประเทศจีน อย่างเมืองในสิบสองปันนา ที่เราเคยไปศึกษาดูงานกัน
การใช้ข้อมูล การมี Data Center ใช้องค์ความรู้ เทคโนโลยี บวกกับการบริหารที่สามารถระดมศักยภาพของคนในเมือง สร้างการลงทุน การทำให้บทบาท City Operator เข้มแข็งจึงเป็นอีกเรื่องที่สำคัญ ผมไม่ได้หมายถึงแค่ เทศบาล แต่หมายรวมถึงภาคเอกชน ภาคประชาชน นึกภาพง่ายๆ อย่างรถม้าลำปาง ก็ถือว่าเป็นหนึ่งใน Operator ของเมืองที่ไม่ได้เป็นเทศบาล แต่คือเอกชน นี่คือกลไก และ Service ของเมืองที่จะทำให้เมืองเติบโตต่อไปในอนาคต
วันนี้และในปีต่อไประบบวิจัยและความร่วมมือของพวกเราก็จะช่วยผลักดันกันต่อ
และให้ความสำคัญกับ Performant Based กับคำมั่นสัญญาว่าเราจะช่วยกันสร้างเมืองของเรา และไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับการเลือกตั้ง หรือความเปลี่ยนแปลงต่าง เราจะร่วมเดินทางกับการเดินทางของการพัฒนาเมืองร่วมกันต่อไป มีสมาคมเทศบาลนครและเมือง เทศบาลต่างๆ และเครือข่ายมหาวิทยาลัย รวมกันเป็นเสาหลักของการพัฒนาเมืองของประเทศไทยร่วมกันต่อไป
#โปรแกรมบ่มเพาะและเร่งรัดเพื่อมุ่งสู่เมืองน่าอยู่และชาญฉลาด #สมาคมเทศบาลนครและเมือง #pmua #ciap
“การจะพัฒนาเมือง ไม่ใช่แค่เรื่องสาธารณูปโภคแต่ต้องพุ่งเป้าไปที่พัฒนาคนและไม่มีเครื่องมือไหนจะพัฒนาคนได้ดีไปกว่า การศึกษา” “แม้เทศบาลนครเชียงรายจะเป็นเมืองแห่งการเรียนรู้ของยูเนสโกแห่งแรกของไทยในปี 2562 แต่การเตรียมเมืองเพื่อบรรลุเป้าหมายที่ว่านี้ เกิดขึ้นก่อนหน้านั้นหลายสิบปี ในอดีต เชียงรายเป็นเมืองที่ห่างไกลความเจริญ ทางเทศบาลฯ เล็งเห็นว่าการจะพัฒนาเมือง ไม่สามารถทำได้แค่การทำให้เมืองมีสาธารณูปโภคครบ แต่ต้องพัฒนาผู้คนที่เป็นหัวใจสำคัญของเมือง และไม่มีเครื่องมือไหนจะพัฒนาคนได้ดีไปกว่า ‘การศึกษา’…
“ถ้าอาหารปลอดภัยเป็นทางเลือกหลักของผู้บริโภคเชียงรายจะเป็นเมืองที่น่าอยู่กว่านี้อีกเยอะ” “นอกจากบทบาทของการพัฒนาชุมชนและสังคมสงเคราะห์ กองสวัสดิการสังคม เทศบาลนครเชียงราย ยังมีกลไกในการส่งเสริมเศรษฐกิจของพี่น้อง 65 ชุมชน ภายในเขตเทศบาลฯ โดยกลไกนี้ครอบคลุมการส่งเสริมสุขภาพ และช่วยดูแลสิ่งแวดล้อมในทางอ้อมด้วยกลไกที่ว่าคือ ‘สหกรณ์นครเชียงราย’ โดยสหกรณ์ฯ นี้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 2560 หลักเราคือการสนับสนุนเศรษฐกิจชุมชน…
“แม่อยากปลูกผักปลอดภัยให้ตัวเองและคนในเมืองกินไม่ใช่ปลูกผักเพื่อส่งขาย แต่คนปลูกไม่กล้ากินเอง” “บ้านป่างิ้ว ตั้งอยู่ละแวกสวนสาธารณะหาดนครเชียงราย เราและชุมชนฮ่องลี่ที่อยู่ข้างเคียงเป็นชุมชนเกษตรที่ปลูกพริก ปลูกผักไปขายตามตลาดมาแต่ไหนแต่ไร กระทั่งราวปี 2548 สำนักงานเกษตรอำเภอเมืองเชียงราย มาส่งเสริมให้ทำเกษตรปลอดภัย คนในชุมชนก็เห็นด้วย เพราะอยากทำให้สิ่งที่เราปลูกมันกินได้จริง ๆ ไม่ใช่ว่าเกษตรกรปลูกแล้วส่งขาย แต่ไม่กล้าเก็บไว้กินเองเพราะกลัวยาฆ่าแมลงที่ตัวเองใส่…
“วิวเมืองเชียงรายจากสกายวอล์กสวยมาก ๆขณะที่ผืนป่าชุมชนของที่นี่ก็มีความอุดมสมบูรณ์จนไม่น่าเชื่อว่านี่คือป่าที่อยู่ในตัวเมืองเชียงราย” “ก่อนหน้านี้เราเป็นพนักงานบริษัทเอกชนที่ต่างจังหวัด จนเทศบาลนครเชียงรายเขาเปิดสกายวอล์กที่ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนดอยสะเก็น และหาพนักงานนำชม เราก็เลยกลับมาสมัคร เพราะจะได้กลับมาอยู่บ้านด้วย ตรงนี้มีหอคอยชมวิวอยู่แล้ว แต่เทศบาลฯ อยากทำให้ที่นี่เป็นแหล่งท่องเที่ยว ก็เลยต่อขยายเป็นสกายวอล์กอย่างที่เห็น ซึ่งสุดปลายของมันยังอยู่ใกล้กับต้นยวนผึ้งเก่าแก่ที่มีผึ้งหลวงมาทำรังหลายร้อยรัง รวมถึงยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติบนภูเขา ในป่าชุมชนผืนนี้ จริง…
“ไม่ว่าเชียงรายจะพัฒนาสู่เมืองในนิยามใดเป้าหมายเหล่านี้จะเกิดขึ้นไม่ได้เลย ถ้าผู้คนไม่รู้จักเรียนรู้ต้นทุนของเมือง และไม่รู้จักปรับตัวรับกับการเปลี่ยนแปลง” “เวลาพูดถึงเครื่องมือการพัฒนาเมือง ความยากของเชียงรายคือ เราต้องรับมือกับความท้าทายหลายมิติ และไม่อาจละทิ้งประเด็นใดได้เลย เชียงรายเป็นเมืองท่องเที่ยวเชิงศิลปวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ (Brown City) ที่กำลังเผชิญปัญหาเศรษฐกิจซบเซาเหมือนหลายเมืองทั่วประเทศ ขณะเดียวกันก็ต้องรับมือกับสังคมสูงวัย (Silver City) รวมถึงภัยคุกคามด้านสิ่งแวดล้อม…
“เราหวังให้ที่นี่เป็นมากกว่าห้องสมุดแต่เป็นพื้นที่กลางให้ผู้คนทุกช่วงวัยได้มีความสุขร่วมกัน” “ห้องสมุดเสมสิกขาลัย เกิดจากดำริของ ศ. นพ.เสม พริ้งพวงแก้ว นายแพทย์คนสำคัญผู้บุกเบิกการแพทย์ชนบท และผู้ร่วมจัดทำแผนสาธารณสุขแห่งชาติ ห้องสมุดแห่งนี้ตั้งอยู่บนที่ดินของท่านซึ่งมอบให้เทศบาลนครเชียงรายนำไปใช้เป็นสาธารณประโยชน์ห้องสมุดเปิดเมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2556 ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันเกิดของท่าน (เกิดปี 2454…