หาก “พื้นที่เรียนรู้” ให้ความหมายเจาะจงไปที่ “พิพิธภัณฑ์” อันเป็นสถานที่เก็บรวบรวมและแสดงสิ่งสำคัญต่าง ๆ มุ่งหมายให้เป็นประโยชน์ต่อการศึกษา และก่อให้เกิดความเพลิดเพลินใจ พิพิธภัณฑ์ที่มีอยู่หลากหลายในพื้นที่ปทุมธานี เป็นต้นว่า พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์, พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา, พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศ, พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติธรณีวิทยาเฉลิมพระเกียรติ, พิพิธภัณฑ์การเกษตรเฉลิมพระเกียรติ, พิพิธภัณฑ์บัว, พิพิธภัณฑสถานเครื่องถ้วยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้, พิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ, หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช, คลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร,

ในพื้นที่เทคโนธานี บนถนนเลียบคลองห้า ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี อันเป็นที่ตั้งขององค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) อาจเปรียบได้เป็นจัตุรัสพิพิธภัณฑ์ในแง่ที่ว่าประกอบด้วยพิพิธภัณฑ์หลายแห่งภายในอาณาบริเวณเดียวกันที่เดินถึงกันได้ชนิดเข้าพิพิธภัณฑ์นี้ออกพิพิธภัณฑ์นั้นจนเผลอแป๊บเดียวหมดวัน โดยพิพิธภัณฑ์ของอพวช. ซึ่งเปิดให้เยี่ยมชมที่เทคโนธานีนั้น คือพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์, พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา, พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศ และพิพิธภัณฑ์พระรามเก้า โดยมีจัตุรัสวิทยาศาสตร์ อพวช. ในใจกลางกรุงเทพฯ ที่เดอะ สตรีท รัชดา และภูมิภาค เช่น

บนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 ถนนพหลโยธิน บริเวณเขตนิคมอุตสาหกรรมนวนคร มีแหล่งเรียนรู้ที่แสดงวิถีชาวปทุมธานีและชาวไทยนั่นคือ พิพิธภัณฑ์การเกษตรเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวเรียนรู้ในแบบพิพิธภัณฑ์มีชีวิต ถ่ายทอดพระอัจฉริยภาพด้านการเกษตร ภูมิปัญญา นวัตกรรมเกษตร ศาสตร์พระราชาปรัชญาเกษตรเศรษฐกิจพอเพียง การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ดิน น้ำ ป่า และความสำคัญของการเกษตรกับสถาบันพระมหากษัตริย์ไทย โดยพื้นที่ 374 ไร่นั้นแบ่งอาคารเป็นแต่ละพิพิธภัณฑ์ ตั้งแต่พิพิธภัณฑ์ในหลวงรักเรา, พิพิธภัณฑ์มหัศจรรย์พันธุกรรม, พิพิธภัณฑ์ป่าดงพงไพร,

ในพื้นที่คลองหก ภายในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี สามารถเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์บัว ดอกไม้ประจำจังหวัดปทุมธานี ซึ่งก่อตั้งขึ้นตามโครงการการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พิพิธภัณฑ์บัวได้รวบรวมพันธุ์บัวทั้งพันธุ์ไทย พันธุ์เทศ และพันธุ์ผสม ปลูกไว้ในกระถางและบึงน้ำให้ประชาชนทั่วไปได้มาชื่นชม นักศึกษาและอาจารย์ได้ค้นคว้าวิจัย ขยายพันธุ์บัว และศึกษาการใช้ประโยชน์จากบัวในด้านต่างๆ เช่น อาหาร ยา ไม้ดอก ของประดับตกแต่ง รวมถึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ซึ่งดอกบัวนับร้อยสายพันธุ์มีตั้งแต่บัวหลวง

พิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ ภายในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ซึ่งจำเพาะเจาะจงเนื้อหานิทรรศการด้านมานุษยวิทยา ที่มีพิพิธภัณฑ์ด้านนี้ไม่มากนักในประเทศไทย ดำเนินงานโดยคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มีคลังของสะสมโบราณวัตถุจากการขุดค้นแหล่งโบราณคดีภาคสนาม และได้รับบริจาคโบราณวัตถุและวัตถุทางวัฒนธรรมจำนวนมากจาก ดร.วินิจ วินิจนัยภาค จึงนำมาจัดแสดงเพื่อนำเสนอวิชาว่าด้วยเรื่องตัวคน และสิ่งที่คนสร้างขึ้น ทำให้ผู้เข้าชมได้ขยายมุมมอง ใคร่ครวญถึงสิ่งของที่นำมาจัดแสดง นำไปสู่การเข้าใจผู้คนในมิติที่รอบด้านขึ้น พร้อมกับมีนิทรรศการหมุนเวียนในหัวข้อต่างๆ เช่น นิทรรศการ “ทุ่งรังสิต” จากสมัน นาข้าว สาวโรงงาน

จากเทคโนธานี บนถนนเลียบคลองห้า ทางหลวงชนบทสาย ปท.3010 เดินรถต่อไปราว 3-4 กิโลเมตรถึงพื้นที่กลุ่มอาคารพิพิธภัณฑ์ 5 แห่ง ประกอบด้วยหออัครศิลปิน, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติธรณีวิทยาเฉลิมพระเกียรติ, หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช, พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กาญจนาภิเษก ซึ่งนำเสนอเรื่องราวชาติพันธุ์วิทยาของกลุ่มชนเผ่าพันธุ์หลากหลายที่ปรากฏอยู่ในแผ่นดินไทย และคลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร จะเห็นได้ว่าบริเวณคลองห้านี้อุดมด้วยแหล่งเรียนรู้ทั้งด้านวิทยาศาสตร์ สิ่งแวดล้อม ประวัติศาสตร์ และศิลปวัฒนธรรม แต่ละแห่งมีการจัดกิจกรรมและนิทรรศการพิเศษเพื่อดึงดูดผู้เยี่ยมชมมากขึ้น